بررسی پیامدهای ناشی از شکست سدها از جمله مطالعاتی است که برروی سدهای ایران صورت می گیرد و یا خواهد گرفت. این موضوع به دلیل قرارگیری بسیاری از سدها در مجاورت مناطق مسکونی و شرایط خاص منطقه از نظر زلزله خیزی می باشد. در این تحقیق سعی شده است تا با استفاده از قابلیت مدلسازی شکست سد در نرم افزارHEC-RAS به مدلسازی توسعه شکاف در بدنه سد و نیز با استفاده از مدل یک بعدی جریان غیردائمی و روش حل معادلاتِ تفـاضل محدود ضمنی چهار نقطه ای موجود در این نرم افزار به روندیابی سیلاب حاصل در پایین دست سد پرداخته شود. سد مورد مطالعه، سد خاکی بیدواز در 15 کیلومتری شمال شرقی شهر اسفراین در خراسان شمالی می باشد. پارامترهای موردنیاز این مدلسازی شامل پارامترهای هندسی و زمانی توسعه شکاف در سد در حین انهدام از قبیل عرض شکاف، عمق شکاف، زمان انهدام و... ، پارامتر فیزیکی ضـریب زبری مانینگ و مشخصات هندسی مسیر رودخانه و پارامترهای عددی روش تفاضل محدود می باشند. فرآیند مدلسازی مبتنی بر مدلسازی مخزن، معرفی خصوصیات سد و چگونگی انهدام، و هندسه و زبری رودخانة مسیر می باشد. از جمله دشواریهای موجود در این تحقیق نحوه مدلسازی مخزن بود، به طوریکه پایداری مدل از نظر عددی به شدت تحت تأثیر قرار می گرفت. لذا، مخزن سد به شیوه های مختلف مدلسازی گردید تا حداقل بتوان به یک جواب پایدار رسید. همچنین، مدل به شدت نسبت به تغییر پارامترها حساس بود، به گونه ای که در حین انجام تحلیل حساسیت پارامترهای فیزیکی مدل ناپایدار می شد و برای رفع ناپایداری آن نیاز به تغییر پارامترهای عددی بود. نتایج و تجربیات اختصاصی حاصل از این مطالعه می تواند مورد استفاده متخصصینی، که در امر مدلسازی این پدیده ها کار می کنند، قرار گیرد.

کلمات کلیدی