شیر و فرآورده های لبنی در تغذیه انسان نقش مهمی دارند. از این رو بهبود کیفیت شیر برای سلامتی عمومی از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد. در دامپزشکی از آنتی بیوتیک ها به منظور درمان و پیشگیری از بیماریها استفاده می شود که حضور این ترکیبات و سایر مواد ضد باکتریایی در شیر و فراورده های حاصل از آن علاوه بر اینکه برای مصرف کننده مضر می باشد باعث اختلال در تولید فرآورده های تخمیری شیر می شود. هدف از انجام این تحقیق جستجو مواد ضد میکروبی در شیر با استفاده از آزمون مهار میکروبی کشت ماست (YCT) می باشد. برای این منظور تعداد 300 نمونه شیر (183 نمونه شیر خام و 117 نمونه شیر پاستوریزه) با استفاده از آزمون مهار میکروبی کشت ماست در 2.5 و 4 ساعت گرمخانه گذاری مورد ارزیابی قرار گرفتند. از مجموع 300 نمونه، 65 نمونه (21.67%) در 2.5 ساعت و 35 نمونه (11.67%) در 4 ساعت از نظر حضور ترکیبات ضد میکروبی مثبت شناخته شدند. به منظور تایید موارد مثبت بدست آمده از کیت تجاری CMT استفاده گردید. نتایج بدست آمده موید حضور ترکیبات ضد میکروبی در 83.1% از مواد مثبت تشخیص داده شده توسط آزمون YCT در 2.5 ساعت گرمخانه گذاری می باشد. علاوه بر این 100 درصد موارد مثبت از نظر آزمون YCT در 4 ساعت با استفاده از کیت CMT نیز مورد تایید قرار گرفتند. در مجموع با فرض اینکه نتایج خاصل از بررسی با کیت CMT، 100 درصد صحیح بوده و موارد منفی شناخته شده توسط آزمون YCT با استفاده از کیت CMT نیز منفی می باشند، آزمون YCT در 2.5 ساعت دارای 16.9% مثبت کاذب می باشد. در نتیجه با توجه به ارزان بودن روش و سهولت انجام آزمون می توان از این روش برای جستجوی ترکیبات ضد میکروبی در شیر به ویژه در گاوداریهای صنعتی و کارخانجات لبنی استفاده کرد.

کلمات کلیدی