شرکت کننده های ورزش والیبال از 100 سال پیش که شروع این ورزش بوده در حال افزایش است واکنون یکی از گسترده ترین ورزش ها در جهان با 200 میلیون شرکت کننده شده است(آگارد و همکارانش 1997 ، برینر و کامکار1997). میزان آسیب در والیبال تقریبا با میزان آن در ورزشهای دارای برخوردهای فیزیکی زیاد برابری می کند(آگارد و همکارانش1997). اکثر آسیب­های والیبال بعلت استفاده بیش از حد، از برخی اندام­ها می­باشد. اتل ترین(2007)، هریسومالیس(2007)، آگستسون(2006)، ریسر(2005) صدمات مچ پا را بیش از سایر صدمات گزارش کرده اند(2،3،4،5،6). آتل ترین(2007)، آسترید جانگ(2006)، در تحقیقاتشان دریافتند که اندام تحتانی نسبت به اندام فوقانی بیشتر در معرض آسیب هستند(1،4). همچنین آسترید جانگ(2006) بیشترین آسیب ها را در عضلات – تاندون­ها و لیگامنت­ها گزارش کرد. آتل ترین(2007)، آگستسون(2006) نشان دادند که میزان آسیب دیدگی، در وضعیت مسابقه اندکی بیشتر از زمان تمرین بوده است.(2،4)و هریسومالیس بیشترین صدمات را طی تمرین گزارش کرد(3). این پژوهش با هدف پاسخگویی به این پرسش اساسی صورت گرفته است که فراوانی صدمات ورزشی در بین دختران والیبالیست دانشجو چه میزان بوده و اقدامات بعد از آنها چه می باشند؟ روش: این پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی- علی پس از وقوع می باشد. نمونه آماری شامل 118 نفر از والیبالیست­های دانشجو از 14 دانشگاه سراسر کشور شرکت کننده در مسابقات قهرمانی دانشگاهها در شهر تهران، با میانگین سنی 5/22 سال، میانگین قد 292/165 سانتی متر و میانگین وزن 069/57 کیلوگرم بودند. ابزار:ابزار این تحقیق پرسشنامه صدمات آسیب­های ورزشی بود که روایی آن توسط متخصصین تربیت بدنی و طب ورزش مورد تایید قرار گرفته بود. همچنین اعتبار آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید (90/0 =α ). والیبالیست­هایی که جامعه آماری این تحقیق را تشکیل می دادند، این پرسشنامه را که شامل دو بخش بود، بخش اول آن شامل اطلاعات فردی، سابقه فعالیت قهرمانی و ورزشی، ویژگی­های تمرین، علل بروز آسیب­ها و اقدامات احتمالی پس از آسیب و بخش دوم آن شامل صدمات استخوانی، پوستی، عضلانی و مفصلی می­شد را، تکمیل کردند. به منظور توصیف و تجزیه داده ها از آمار توصیفی و آزمون مجذور کای (k ) (05/0) =α استفاده گردید. نتایج: در بین آسیب­ها، آسیب­های عضلانی–وتری و‌ آسیب­های استخوانی با 6/64 درصد و آسیب­های استخوانی با 8/1 درصد به ترتیب بیشترین و کمترین فراوانی را داشتند.در اندام تحتانی آسیب­های مفصلی(6/55%)در، اندام فوقانی آسیب­های پوستی (7/64%)، در تنه و ستون مهره ها درد (4/31%) و در سر و صورت آسیب­های استخوانی(30%) بیشترین فراوانی را داشتند. میزان آسیب­ها در اندام فوقانی با 2/35 درصد بیشترین فراوانی، و در اندام تحتانی 8/33 درصد، در تنه و ستون فقرات 25 درصد و در سر صورت 9/5 درصد بود. همچنین اولین اقدام بعد از آسیب دیدگی، استراحت و ماساژ یخ بالاترین فراوانی(7/40درصد) و استراحت و بی حرکت کردن عضو(5/2درصد) کمترین فراوانی را داشته است(نمودارو جدول شماره 1). در این تحقیق آسیب های زانو و پا با داشتن 7/20درصد بالاترین و آسیب­های سر و صورت با 5/6%درصد کمترین میزان فراوانی را به خود اختصاص داد.پیچ خوردگی مچ پا در مقایسه با درد پایین پشت و پیچ خوردگی زانو ، بیشترین فراوانی را داشت(7/64%). بیشترین زمان آسیب دیدگی در حین تمرین (61% ) و 30 تا 60 دقیقه اول بود(2/32%). بحث :یافته های تحقیق نشان داد که آسیب های عضلانی – وتری با 4/59 درصد بیشترین فراوانی را در دختران والیبالیست نمونه آماری داشت، همچنین نتایج نشان می دهند که اندام فوقانی با 2/35 درصد بیشتر از سایر اندام ها در معرض صدمه بودند،که با نتایج آتل ترین(2007)،آسترید جانگ(2006) مغایرت دارد(1،4).شاید یکی از دلایل احتمالی این می باشد که نمونه های پژوهش حاضر از سابقه ورزشی کمتری برخوردار بودند. پیچ خوردگی مچ پا در مقایسه با درد پایین پشت و پیچ خوردگی زانو با 7/64 درصد فراوانی بیشتری داشت، که این نتیجه با نتایج تحقیقات آگستسون(2006)،ریسر(2006)،آسترید جانگ(2006)، همخوانی داشت( 1،2،5،6). آسیب های زانو و پا با داشتن فراوانی 7/20 درصد بالاترین و آسیب­های سر و صورت با 5/6 درصدکمترین فراوانی را داشت،می­توان نتیجه گرفت، دختران والیبالیست عموما در معرض پیچ خوردگی مچ پا و آسیب­های زانو هستند ،که این آسیب ممکن است به علت تغییر مسیرهای ناگهانی که خاص این رشته است و یا عدم آمادگی بدنی باشد. توصیه می شود، برای کاهش بروز آسیب­ها ،سعی در توسعه­ فاکتورهای آمادگی جسمانی ورزشکاران شود. در اندام تحتانی فراوانی آسیب های مفصلی بیشتر از دیگر آسیب­ها بوده است (6/55%).در اندام فوقانی آسیب های پوستی (7/64%) بیشترین تعداد، در تنه و ستون فقرات درد (4/31%)، در سر و صورت آسیب های استخوانی (30%) بیشترین فراوانی را دارند. که لزوم توجه را در پیشگیری از هر یک از این آسیب ها در اندامهای فوق الذکر می طلبد. از دیگر نتایج این تحقیق آن است که اولین اقدام بعد از آسیب دیدگی، استراحت و ماساژ یخ بالاترین فراوانی(40.7 درصد) و استراحت و بی حرکت کردن عضو(2.5 درصد) کمترین فراوانی را داشته است که این مهم اهمیت توجه و نیز آموزش صحیح مربیان ورزش را جهت اجرای اقدام مناسب پس از آسیب می طلبد. واژگان کلیدی: آسیب های ورزشی ، دختران والیبالیست ،دانشجویان

کلمات کلیدی