به منظور بررسی واکنش عملکرد، اجزای عملکرد، درصد و مقدار اسانس گیاه رازیانه به استفاده از کوهای آلی و بیولوژیک، آزمایشی بصورت طرح بلوک های کامل تصادفی و در 3 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 4 کود بیولوژیک و تلفیق های دوگانه آنها به شرح زیر بود : 1- تیمار شاهد (بدون هیچ تیمار کودی)، 2- باکتری سودوموناس (گونه Pseudomonas putida )، 3- باکتری ازتوباکتر (گونه Azotobacter chroococcum )، 4- کمپوست، 5- ورمی کمپوست، 6- ترکیب سودوموناس و ازتوباکتر، 7- ترکیب سودوموناس وکمپوست، 8- ترکیب سودوموناس و ورمی کمپوست، 9- ترکیب ازتوباکتر و کمپوست، 10- ترکیب ازتوباکتر و ورمی کمپوست، 11- ترکیب کمپوست و ورمی کمپوست. تأثیر این تیمارها بر صفات و ویژگی های ارتفاع، تعداد شاخه اصلی و فرعی، تعداد چترک در چتر، تعداد دانه در چتر، شاخص برداشت، عملکرد دانه در هکتار، عملکرد بیولوژیک و عملکرد اسانس، وزن دانه در بوته و تعداد دانه در چترک معنی داری بود و تیمارها از نظر وزن هزار دانه و وزن دانه در چتر اختلاف معنی داری نداشتند. نتایج نشان داد که بیشترین ارتفاع بوته (86.83 سانتیمتر) در تیمار مخلوط ازتوباکتر و کمپوست و تعداد چتر در بوته (30 چتر)، وزن هزار دانه (4.3 گرم)، عملکرد بیولوژیکی (5444 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد دانه (1058.99 کیلوگرم در هکتار) در تیمار استفاده توأم از کمپوست و ورمی کمپوست حاصل شد، اما شاخص برداشت در مقایسه با شاهد کاهش یافت. کاربرد این تیمارها در سیستم های زراعی، می تواند نتایج امیدوار کننده ای در راستای کشاورزی پایدار به همراه داشته باشد.

کلمات کلیدی