هر فرد بر اساس تصور و شناختی که از خودش دارد رفتار و تاثیرات محیطی اش را تفسیر می کند (مک رونالد ، 1965، به نقل از نصری ،1383) . افرادی که شناخت بیشتری از خود دارند به نقایص و کمبود های خود واقع بینانه توجه می کنند ولی نسبت به آنها حساسیت شدیدی ندارند . این به معنای عدم تمایل برای تغییر نیست بلکه این افراد فعالانه ، ارادی و آگاهانه درگیر فرایند شناخت و تغییر و تحول می شوند و می دانند در کدام جهت تمایل به تغییر دارند و علاوه بر آن به دنبال فرصت ها و مسیر های رشد نیز هستند . تحقیقات نشان می دهند که بین تلاش برای رشد شخصی و شاخص های عملکرد مثبت رابطه مثبت وجود دارد . به عنوان مثال ، افرادی که تلاش بیشتری در جهت رشد شخصی می کنند منبع کنترل درونی دارند ، جرأت ورز و هدف محور هستند و از نظر روانشناختی سالم ترند(رابیتس چک ، 1998؛رابیتس چک و کاشوبک 1999). همچنین نسبت به تجربه کردن باز هستند ، به خودشان اعتماد دارند و نسبت به شکست ها و موفقیت های خود نگرش واقع بینانه ای دارند(کوری ، 1991؛ دورائر و میلر،1997). گروه درمانی وجودی بر مفاهیمی مثل مواجهه و حضور در هستی ، انتخاب ، مسؤولیت ، آزادی ، ارزش و معنای زندگی تأکید می کند.هدف اصلی در این شیوه کمک به حضور واقعی در هستی است.یعنی گروه درمانی وجودی به اعضاء کمک می کند تا ارتباطی واقعی و اصیل با زندگی و پدیده های آن برقرار کنند.این کار از طریق افزایش سطح آگاهی اعضاء انجام می شود.ویژگی گروههای وجودگرا آن است که به جهان واقعی شباهت بیشتری دارد و ارتباط با سایر اعضاء به عنوان بخشی از جهان به هر عضو گروه کمک می کند تا خود و دنیای پیرامون را آنگونه که واقعاً هست کشف نماید. مفاهیم مورد بحث در روش وجودی به فرد در جهت آگاهی از وضعیت فعلی خود و همچنین لزوم انتخاب و پذیرش مسؤولیت آن و تلاش برای رشد شخصی کمک می کنند. پژوهش های بسیاری اثر درمان وجودی را بر رشد شخصی ، شناخت خویشتن و احساس کنترل درونی نشان داده اند. به عنوان مثال در پژوهشی که توسط لوسترا ، بروزر و ولکو (2007) بر روی معلمان صورت گرفت ، نشان داده شد که درمان وجودی احساس ناکامی و عدم پیشرفت و فرسودگی شغلی را به مقدار قابل توجهی کاهش داده و باعث بهبود عملکرد و همچنین احساس کنترل درونی می شود. در مطالعه ای که فورد (1996) بر روی معتادان انجام داد به این نتیجه رسید که آموزش روانی مبتنی بر اصول وجودی می تواند تغییرات رفتاری معناداری در معتادان ایجاد کند . این افراد در معنای زندگی ، تلاش برای در اختیار گرفتن کنترل زندگی و همچنین خودیاری پیشرفت قابل ملاحظه ای داشته اند. در پژوهشی که توسط جوشن لو و قائدی (1388) برای بررسی پایایی ، روایی سازه ، روایی همگرا و تفاوت های جنسیتی موجود در مقیاس « اقدام برای رشد شخصی » بر روی دانشجویان ایرانی صورت گرفت نشان داده شد که تلاش آگاهانه و ارادی برای رشد دادن خود ، هم منجر به شکوفا شدن استعدادهای بشری در وجود فرد و هم منجر به تجربه هیجانات مثبت می شود. تحقیقات متعدد دیگری بر اثر مثبت درمان وجودی بر گروههای مختلف جمعیت شناختی و مشکلات گوناگون تأکید کرده اند(گرو و واکر ، 2001 ؛ کیزان و همکاران ، 1996 ؛ کمپل و پیج ، 1993 )، ولی در زمینه تأثیر درمان وجودی بر هویت و شناخت خویشتن و رشد شخصی تحقیقات اندکی وجود دارد . ازآنجا که مسأله هویت و هویت یابی و شناخت خویش یکی از مسایل بنیادی در دوره اوایل جوانی است و امروزه با توجه به جامعه در حال گذار ما یکی از دغدغه های اصلی به شمار می رود به نظر می رسد لزوم پیدا کردن شیوه ای مطمئن جهت دستیابی به اهداف فوق ضروری باشد.

کلمات کلیدی