هدف از انجام این پژوهش، تعیین و مقایسه سطوح ادراکی و عوامل موفقیت انتخاب شغل دانشجویان تربیت بدنی و علوم ورزشی با استفاده از رویکرد تحول شناختی توسعه یافته توسط ویلیام پری (1981، 1970) بود. در این مطالعه تعداد 97 دانشجوی پسر و 64 دانشجوی دختر (161=N) تربیت بدنی دانشگاه های فردوسی مشهد، غیرانتفاعی امام رضا (ع) و آزاد اسلامی مشهد به روش تصادفی طبقه ای انتخاب و به مقیاس تجدید نظر شده نفلکمپ و اسلپتیزا (1976) که روایی آن توسط متخصصین و پایایی آن در یک مطالعه مقدماتی 83/0 تعیین شده بود پاسخ دادند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t گروه های مستقل استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که 2/70 درصد دانشجویان نسبت به آینده شغلی خود نگران هستند. از نظر دانشجویان خانواده، سعی و تلاش فردی، رشته تحصیلی، مهارت های حرفه ای و شرایط اقتصادی جامعه به ترتیب به عنوان عمده ترین عوامل موفقیت انتخاب شغل محسوب می شوند. بر مبنای نتایج مربوط به تحول شناختی انتخاب شغل، 7/5 درصد دانشجویان در مرحله دوگانه گرایی، 7/7 درصد دانشجویان در مرحله چندگانه گرایی، 4/78 درصد در مرحله نسبیت گرایی و 2/8 درصد در مرحله تعهد همراه با نسبیت گرایی قرار داشتند. بین تحول شناختی دانشجویان تربیت بدنی دانشگاه های مشهد به تفکیک جنسیت و دانشگاه محل تحصیل تفاوت معنی داری یافت نشد. بین تحول شناختی انتخاب شغل دانشجویان تربیت بدنی با انتخاب رشته تحصیلی و دانشگاه محل تحصیل به عنوان عوامل موفقیت انتخاب شغل رابطه معنی داری وجود داشت. بر پایه نتایج تحقیق، اکثریت دانشجویان سعی می کنند مسئولیت بیشتری را در ارتباط با انتخاب شغل خود پذیرا شوند (مرحله نسبیت گرایی). رسیدن دانشجو به این سطح از تحول شناختی، شاید بیش از آنکه نتیجه بروندادهای آموزشی باشد، نتیجه ناامیدی و یا عدم اطمینان او از سازوکارهای بیرونی است. برگزاری کارگاه های آموزشی و توجیهی مشاوره شغلی برای اساتید و دانشجویان به طور منظم، برگزاری دوره های کارورزی، ایجاد انگیزه برای دانشجویان به منظور حضور هر چه بیشتر در محافل حرفه ای و توسعه روحیه پژوهشی در آنان از جمله مواردی است که به منظور ارتقاء تحول شناختی دانشجویان پیشنهاد می شود.

کلمات کلیدی