در قرن گذشته فرمول‌های زیادی برای تعیین ضریب زبری مانینگ در کانال‌های ساده و مرکب با زبری غیر یکنواخت ارائه شده است‌. چنانچه با استفاده از این فرمول‌ها در یک کانال‌، تغییرات تراز سطح آب به صورت تابعی از دبی ترسیم ‌شود‌، بسیاری از این فرمول‌ها در مرز مشترک کانال اصلی و قسمت سیلاب گیر‌، ناپیوستگی از خود نشان می دهند که این ناپیوستگی‌ها در سایر پارامترهای هیدرولیکی‌، نظیر انرژی‌های مخصوص‌، سرعت‌های متوسط و غیره وجود ندارد، این ناپیوستگی‌ها ناشی از دو عامل اصلی، ضریب زبری مانینگ و عامل حاصل ضرب سطح مقطع جریان در شعاع هیدرولیکی به توان دو سوم( ) می‌باشد‌. در این مقاله بررسی تعداد 26 فرمول‌ روابط ضریب زبری معادل مانینگ ، در کانالهای مرکب با زبری‌های غیر یکنواخت نشان می‌دهد که اکثر این فرمول‌ها را به علت عدم پیوستگی در کانالهای مرکب نمی‌توان به کار برد‌ و تنها سه فرمول دارای شرایط هیدرولیکی قابل قبول است‌‌. به منظور رفع عدم ایجاد پیوستگی ناشی از عامل دوم‌، تکنیکی برای حل این مسئله پیشنهاد شده که با استفاده از این تکنیک با تغییر تعدادی از پارامترهای هندسی یک کانال ذوزنقه‌ای مرکب دیاگرام‌های دبی‌ ـ‌ اشل پرداخته شده است‌. نتایج نشان می دهد با افزایش نسبت مساحت سیلابگیر به کانال اصلی اختلاف بین متغیرهای هیدرولیکی در مرز بین آن دو افزایش می یابد. همچنین نتایج حاصل نشان می‌دهد تغییرات شیب جانبی جداره‌های کانال اصلی و سیلابگیر تاثیر عمده‌ای در تغییرات دبی ایجاد نمی‌کند به خصوص زمانی که تراز سطح آب بالاتر از سطح سیلابگیر قرار می‌گیرد.

کلمات کلیدی