کتاب‏های درسی به عنوان یکی از مهم‏ترین منابع یادگیری دانش‏آموزان در نظام‏های آموزشی محسوب می‏شوند. با این حال، با توجه به گستره وسیع دانش تولید شده در یک زمینه خاص، ضروریست که دانش‏آموزان بتوانند از منابع دیگر برای دستیابی به اطلاعات مرتبط با موضوع درس استفاده کنند. با این هدف، سؤال‏هایی در متن یا انتهای برخی از درس‏های دوره راهنمایی طراحی شده‏اند که برای پاسخگویی به آنها دانش‏آموزان ناچار هستند به منابعی خارج از کتاب‏های درسی مراجعه کنند. این سؤال‏ها، سؤال‏های پژوهش گرا نامیده شده‏اند. هدف این پژوهش شناسایی کتاب‏های مناسب پاسخگو به سؤال‏های پژوهش‏‏گرا در کتاب‏های درسی دوره راهنمایی است. این بررسی با روش پیمایشی و تحلیل محتوا انجام شده است. ابزارهای گردآوری اطلاعات، جدول ثبت داده‏ها و چهار نوع سیاهه وارسی برای ارزیابی کتاب‏های غیردرسی پاسخگو به سؤال‏های پژوهشی کتاب‏های درسی می‏باشد. جامعه مورد پژوهش را 421 سؤال پژوهش‏‏گرا از 15 کتاب درسی دوره راهنمایی (تاریخ، تعلیمات اجتماعی، جغرافیا، علوم تجربی و فارسی) تشکیل می‏دهد. همچنین کتاب‏های غیردرسی (مرجع/ غیرمرجع) که در ایران منتشر شده است نیز جامعه دیگر پژوهش می‏باشد. نتایج نشان داد که 98% سؤال‏های پژوهشی توسط 822 کتاب غیردرسی پاسخ داده شدند که از این میان، 165 مورد از میان کتاب‏های منتخب شورا (براساس کتابشناسی‏های سال‏های 87 -1381) و 657 کتاب از میان کتاب‏های منتشر شده غیرشورا می‏باشند.از طرف دیگر، 79% سؤال‏ها نیز بر اساس کتاب‏های مرجع منتشر شده پاسخگویی شدند. سیاهه کتاب‎های مناسب شناسایی شده برای پاسخگویی به این سؤالها، دستاورد این پژوهش می‏باشد.

کلمات کلیدی