منطقه مورد مطالعه در بخش میانی زون ساختاری تکنار در شمال خرد قاره ایران مرکزی است. واحدهای سنگی منطقه مطالعاتی شامل سازند تکنار، گرانیت و گرانودیوریت های بورنورد (پرکامبرین) و توده های نفوذی جوان‌تر گابروها، دیوریت و کوارتزدیوریت ها هستند. این مجموعه به‌ ویژه در بخش مرکزی توسط یک سری دایک های دولریتی و میکرودیوریتی مورد هجوم قرار گرفته است. زون تکنار یک بلوک نابرجا است. با توجه به قدمت واحدهای سنگی کانی‌سازی در چند مرحله در منطقه شناسایی شده است. معدن ماسیو سولفید (VMS) تکنار (پرکامبرین)، کانی‌سازی Cu-Au رگه ای و استوک ورک در چند مقطع زمانی متفاوت، و کانی‌سازیهای رگه‌ای قابل توجه و همچنین آثار معدنکاری در این بخش از زون تکنار، اهمیت انجام اکتشافات ژئوشیمیایی رسوب رودخانه و کانی سنگین در مقیاس 1:25000 برای دستیابی به آنومالی‌های جدید دو چندان نمود. نتایج حاصل از آنالیز 100 نمونه ژئوشیمی و40 نمونه کانی سنگین و مطالعات چند متغیره آماری حاکی از این است که بهترین فاکتور متشکل از پاراژنز چند عنصری مس- سرب- روی- نقره و آهن- استرانسیم است که با حضور اندیس های مس و آهن در بخش مرکز و غرب منطقه مورد مطالعه قابل توجیه است. همچنین بیشترین همبستگی مثبت بین زوج عنصری سرب- نقره (94/0) و طلا با بیسموت (57/0) و با درجات کمتر نسبت به آنتیموان، نقره و مس دیده می‌شود. از طرفی دیگر، نقره با عناصر سرب، روی، طلا، آنتیموان و بیسموت به ترتیب همبستگی مثبت (94/0)، (85/0)، (29/0)، (33/0) و (42/0) را دارا می باشد که این موضوع با توجه به پاراژنز بودن این عناصر در منطقه مورد مطالعه در قالب رگه های کانی سازی پلی متال ماسیو سولفید، منطقی به نظر می رسد. بیشترین عیار طلا در رسوب رودخانه ای، ppb 15 و در نمونه کانی سنگین، 4 ذره طلای ناتیو است. در نهایت، بررسی های اجمالی انجام شده منجر به بارز شدن و معرفی آنومالی های تک متال و پلی متال Au، Cu-Au، Cu-Au-Ag-Sb-Bi، و ... با پردازش های آماری و امتیازدهی 1 و 2 گردید. در منطقه مورد مطالعه رگه های کوارتز- مگنتیت و کوارتز- تورمالین متعددی در سنگهای اسیدی تشکیل شده اند. نتایج مطالعات سیالات درگیر حاکی از آن است که فراوانی سیالات سه فازی (LVHa) از انواع دیگر بیشتر بوده و غالب این سیالات اشباع از نمک می‌باشند به‌طوریکه گستره درصد شوری از 95/30 تا 37/43 برحسب درصد وزنی نمک طعام در نوسان است. دمای همگن‌شدن این سیالات، محدوده 245 تاC º280 و در مواردی نیز Cº300 < را نشان می‌دهند. در بیشتر سیالات مورد مطالعه (LVHa)، اندازه بلورهای نمک بزرگ‌تر از حباب بخار بوده است. مطالعه سیالات فوق نشان می‌دهد که شوری سیال موجود در کوارتزهای رگه‌های کوارتز- مگنتیت کمی بیشتر از کوارتز- تورمالین است. بالعکس، متوسط دمای همگن‌شدگی نهایی (فاز گاز به مایع) سیالات رگه‌های تیپ کوارتز- تورمالین‌دار حدود 35 درجه سانتیگراد بالاتر از سیالات رگه‌های کوارتز تیپ مگنتیت‌دار است.

کلمات کلیدی