تشخیص دقیق و مطمئن ژنوتیپ های گیاهی بخصوص درختان میوه در اجرای برنامه های اصلاحی و حفظ ذخایر ژنتیک اهمیت بالایی دارد. نشانگرهای RAPD از جمله روش های مولکولی مبتنی بر DNA است که بطور گسترده ای در انگشت نگاری ذخایر ژنتیک و مطالعه تنوع ژنتیک جوامع زیستی مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. در این مطالعه با هدف تمایز ارقام مختلف گیلاس و ارایه نشانگرهای مولکولی مناسب، تنوع موجود در سطح DNA 10 رقمی ایرانی و دو رقم خارجی گیلاس با استفاده از 25 آغازگر 10 نوکلئوتیدی RAPD مورد بررسی قرار گرفت. تمامی آغازگرها توانستند مناطقی از ژنوم ارقام مورد مطالعه را تکثیر نمایند، که در این بین، 14 آغازگر توانستند 50 باند چند شکل را تکثیر نمایند. بالاترین چند شکلی توسط آغازگر UBC138 شناسایی شد در حالیکه بیشترین شاخص تنوع ژنتیک توسط آغازگر 0.82 (UBC7) تعیین شد. فاصله ژنتیک ارقام بر اساس شاخص فاصله بین 0.32 تا 0.88 محاسبه شد. تجزیه کلاستر با استفاده از روش UPGMA نشان داد که کمترین فاصله ژنتیکی بین ارقام شماره 4 و 10 و بیشترین فاصله بین ارقام 1 و 6 وجود دارد. کلیه ارقام بوسیله 12 نشانگر انتخاب شده کاملا از یکدیگر متمایز شدند. در این بین برای پنج رقم (شامل ارقام شماره 1، 2، 3، 5 و 6) نشانگرهای اختصاصی بدست آمد که هر یک بوسیله یک نشانگر اختصاصی قابل تشخیص بودند. تمایز هفت رقم دیگر نیز با استفاده از ترکیبی از نشانگرهای معرفی شده امکان پذیر شد.

کلمات کلیدی