وجوه و نظائر یکی از ضرورت های اولیه برای مترجمان قرآن کریم است.با توجه به گوناگونی موارد استعمال واژه ها در زبان عربی ، همواره با این واقعیت روبرو هستیم که گاهی یک واژه در جمله ای معنایی می دهد که همان واژه در جمله دیگر معنایی متفاوت و حتی گاهی متضادّ دارد و تنها با قرینه های مختلف می توان به مفهوم درست آن واژه پی برد . وجوه و نظائر از جمله دانش هایی است که به عنوان پیش نیاز فهم و تفسیر قرآن کریم به شمار می رود و یکی از مباحث مهم علوم قرآنی است که راه احتمال را در فهم معانی قرآن باز نموده و گاهی موجب اشتباه و گاه دستاویزی برای فتنه جویان شده است. وجوه و نظائر در قرآن نشان دهندة آن است که این کتاب عظیم دارای لایه های مختلف معنایی است . بنابراین فهم دقیق قرآن منوط به فهم وجوه و نظائر است. امّا مترجمان در ترجمه واژه ها گاه دچار غفلت شده و یک واژه را که در موارد گوناگون معنای متفاوتی دارد همه جا به یک معنا ترجمه کرده یا وجه معنایی واژه را متناسب با معنای ذکر شده در کتب وجوه قرآن ترجمه نکرده اند. ما در این پژوهش،وجوه معنایی واژه فتنه را در 5 ترجمه مشهور قرآن (مکارم،فولادوند،مجتبوی،خواجوی،صادقی تهرانی) مورد بررسی قرار داده و به کفایت ها و کمبودهای مترجمان اشاره خواهیم کرد.

کلمات کلیدی