زبان انسان که به دو صورت گفتار و نوشتار تجلی پیدا می کند معمولاً متشکل از پاره گفتارها یا جملات منفرد و گسسته نیست بلکه مجموعه ای از جملات و پاره گفتارهای پیوسته و منسجم است. بنابراین علت معناداری و فهم زبان تا حد زیادی مربوط به انسجام موجود در آن است. بخشی از این انسجام از طریق ابزار انسجامی به کاررفته در متن حاصل می شود. بنابراین برای اهل زبان یا کسانی که اقدام به یادگیری یک زبان به عنوان زبان خارجی می نمایند کاربرد درست این ابزارها اهمیت دارد. وقتی پای یادگیری به میان می آید مسئله آموزش هم اهمیت پیدا می کند. در این تحقیق به بررسی ابزار انسجامی در کتاب های \"بخوانیم\" دوره ابتدائی(تمام پایه ها) بر اساس چارچوب نظری هلیدی و حسن(1976) پرداخته شده و سپس نتایج حاصل با انشاهای جمعی از دانش آموزان پسر پایه پنجم چهار ناحیه از نواحی آموزش و پرورش شهرستان مشهد مقایسه شده است. در این تحقیق از روش تحلیل محتوا استفاده کرده ایم که در دو بخش نظری و بررسی میدانی انجام می گیرد. در بخش اول به بررسی متون پرداخته ایم و در بخش دوم مطالعات پیمایشی را انجام داده ایم. نتایج تحقیق نشان دادند که تمامی انواع ابزار انسجامی در کتابهای \"بخوانیم\" به کار نرفته اند و بسامد ابزار انسجام واژگانی از دستوری بیشتر بوده است. دیگر این که فقط برخی از این ابزارها مانند برخی از حروف ربط، برخی از انواع ارجاع و کلمات مترادف در کتاب پایه پنجم اشاره شده است.

کلمات کلیدی