عنوان : ( ارزیابی مدلهای مختلف پهنه بندی شدت بروز خشکسالی در مقیاسهای مختلف زمانی مطالعه موردی: استان سیستان و بلوچستان )
نویسندگان: حسین انصاری , مریم عرفانیان ارغوانیان سرشوری , محمد نادریان فر ,بر اساس تصمیم نویسنده مقاله دسترسی به متن کامل برای اعضای غیر دانشگاه ممکن نیست
چکیده
خشکسالی به عنوان پدیدهای آرام و خزنده با گسترش مکانی بالا، هر ساله خسارات بسیار زیادی را به بخشهای مختلف اقتصادی کشور وارد میسازد. بنابراین باید پایش و پهنهبندی آن به عنوان یک اصل مهم در برنامهریزیهای کلان مد نظر قرار گیرد. پایش خشکسالیها با استفاده از شاخص بارندگی استاندارد شده (SPI) در یک دوره آماری 25 ساله (2005-1981) در استان سیستان و بلوچستان نشان داد که در سالهای اخیر تکرار و تداوم این پدیده در کلیه نقاط استان افزایش و تا حدودی از شدت آن کاسته شده است. همچنین با توجه به نتایج این شاخص، مشخص شد که خشکسالیهای بوقوع پیوسته در مناطق جنوبی و مرکزی استان، از تداوم و شدت بیشتری نسبت به مناطق شمالی استان برخوردار است. در این تحقیق نیز به جهت اهمیت موضوع و برای کمک به برنامهریزی دقیقتر، از روش های زمین آماری به عنوان یک ابزار برای پهنهبندی خشکسالی استفاده گردید. بر این اساس مدلهای کرجینگ، عکس فاصله و منحنی پوش مورد بررسی قرار گرفت. برای ارزیابی روشها از تکنیک ارزیابی متقابل با معیارهای میانگین ریشهای خطا (RMSE)، متوسط انحراف خطاها (MBE)، متوسط قدر مطلق خطاها (MAE) و ضریب همبستگی( ) بین داده های واقعی و تخمینی استفاده شده است. نتایج کلی حاصل از رتبه بندی مجموع معیارهای ذکر شده نشان می دهد که از بین سه روش مختلف درونیابی، روش کریجینگ با تغییر نمای گوسی، که دارای مقادیر RMSE ، MBE، MAE به ترتیب 546/0، 0015/0-، 42/0 و دارای بیشترین همبستگی ( 56/0= ) می باشد به عنوان بهترین روش و مدل در منطقه بوده و پس از آن روش عکس فاصله با توان 1 و 2 مناسبترین روشها برای درونیابی و نهایتاً پهنهبندی شدت خشکسالیها بوده است. با توجه با نتایج مطلوب روش کریجینگ، در نهایت نقشههای شدت خشکسالی در مقیاسهای زمانی متفاوت برای استان مورد مطالعه تهیه شد.