سرخرطومی گندم Sitophilus granarius (L.) (Coleoptera: Curculionidae) یکی از مهم ترین آفات جهانی است و به علت فعالیت های تجاری پراکنش گسترده ای یافته است. لارو و حشره کامل تمامی دانه غله را مورد تغذیه قرار می دهند. در این آزمایش فعالیت تدخینی اسانس های سیر، گشنیز و گل پر برروی حشرات کامل 3تا 7 روزه سرخرطومی گندم در دمای 2± 28 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 5±60% در شرایط تاریکی انجام شد. اسانس ها با روش تقطیر بخار آب با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج گردید. آزمایشات در شیشه های استوانه ای شکل به حجم 37 میلی لیتر در هشت تکرار و هشت غلظت در مدت 24 ساعت انجام شد. نتایج نشان داد که مرگ و میر حشرات کامل سرخرطومی با افزایش غلظت اسانس افزایش می یابد. بیشترین سمیت مربوط به اسانس سیر با LC50 ، 73/0 و 77/0 میکرولیتر بر لیتر هوا به ترتیب برای ماده و نر بود. LC50 اسانس گشنیز 9/15 و 5/17 و اسانس گل پر 75 و 04/55 میکرولیتر بر لیتر هوا به ترتیب برای ماده و نر به دست آمد. نتایج نشان داد که اسانس های سیر، گشنیز و گل پر دارای خاصیت سمیت تدخینی علیه آفات انباری هستند و می توانند به عنوان یک روش جدید و کم خطر در مبارزه با آفات انباری به کار گرفته شوند.

کلمات کلیدی