عرصه روابط بین الملل، در برگیرنده روابط مختلف سیاسی، اقتصادی، نظامی، فرهنگی و اجتماعی بین کشورهاست و به دلیل همین تنوع روابط و وجود متغیرهایی چون فرایند جهانی شدن و گسترش ارتباطات جهانی، ظهور نقش آفرینان جدید، تخصصی شدن موضوعات و... امروزه، دیگر دولت ها تنها بازیگر این عرصه محسوب نمی شوند، و بازیگران جدیدی چون سازمان های غیر دولتی، گروه ها، احزاب، دانشگاه ها و غیره نیز به نقش آفرینان مهم در روابط بین کشورها تبدیل شده اند. از طرفی امروزه نقش دانشگاه ها در غالب کشورهای جهان متحول شده است و رسالت دانشگاه به تربیت نیروی انسانی ماهر و متخصص محدود نمی‌شود، بلکه دانشگاه ها و مؤسسات تحقیقاتی، مهم‌ترین و سازنده‌ترین نقش را در تحول و پیشرفت جامعه و همچنین گسترش روابط بین کشورها ایفا می‌کنند. بروز تحولات جدید در اقتصاد جهانی و ظهور اقتصاد دانش بنیان بر اهمیت نقش مراکز علمی و پژوهشی در توسعه کشورها و گسترش روابط بین المللی افزوده است. همانند سایر کشورهای پیشرفته و بر اساس سیاست های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، یکی از مهم ترین رسالت های دانشگاه ها در کشور ایران، برقراری روابط علمی، فرهنگی در سطح منطقه ای و بین‌المللی است. دانشگاه فردوسی مشهد به سبب توانمندی های بالای علمی و پژوهشی و همچنین به لحاظ مجاورت و نزدیکی جغرافیایی با کشورهای آسیای مرکزی، این قابلیت را دارد تا زمینه ساز توسعه روابط بین ایران و کشورهای مزبور، به ویژه در عرصه های علمی ـ فرهنگی باشد. در این مقاله تلاش کرده ایم تا با رویکردی توصیفی و تحلیلی، مجموعه تصمیمات و اقدامات دانشگاه فردوسی مشهد را در جهت گسترش روابط علمی ـ فرهنگی با کشورهای آسیای مرکزی مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم.

کلمات کلیدی