یکی از موضوعاتی که از دیر باز و بویژه در دوران اخیر، همواره ذهن و ضمیر دینداران ژرف‌نگر را به خود مشغول داشته است، ربط و نسبت دین (در تمام ابعاد و ساحتهایی که برای آن می توان تصور کرد.) با انگاره عقل و عقلانیت است. عرصه دین‌پژوهی آکنده از پرسشهای نو به نو و گونه گون در این زمینه است، و رویکردهای گوناگونی در نسبت میان این دو وجود دارد که با در نظر گرفتن هر یک از آنها، نحوه ارائه آموزه‌های دینی از طریق نظام تعلیم و تربیت تفاوتهای گسترده ای با یکدیگر پیدا خواهد کرد، و نوع تبیین و تعلیم مسائل دینی متفاوت خواهد بود. ما در این مقاله به تبیین دو نوع رویکرد عقل محور و ایمان محور خواهیم پرداخت تا از آن منظر بتوانیم به سئوال اصلی مقاله پاسخ گوییم. سؤال ومساله اصلی مقاله عبارت است از اینکه : آیا درارائه دین از طریق نظام تعلیم وتربیت باید بر رویکرد عقل محور تاکید کرد یا بر رویکرد ایمان محور ؟ اگر رویکرد و جهت گیری تعلیم و تربیت در تبیین دین، عقل محورانه باشد، در این رویکرد، پرورش چه نوع عقلانیتی باید مد نظر قرار گیرد ؟ و اگر رویکرد مطلوب باید ایمان محورانه باشد، چه نوع ایمان محوری باید مورد توجه قرار گیرد ؟ به منظور پاسخگویی به سئوالات مذکور در این نوشتار، ضمن توضیح رویکرد‌های عقل محور و ایمان محور، انواع عقلانیت و ایمان محوری مورد تحلیل قرار گرفته و در پایان، عقلانیت و ایمان محوری مناسب جهت تربیت دینی از طریق نظام تعلیم و تربیت مورد توجه و بحث قرار می گیرد .

کلمات کلیدی