عنوان : ( تحلیل سینوپتیکی ماهیت سامانه های کم فشار سودانی (مطالعه موردی: توفان دسامبر 2001) )
نویسندگان: عباس مفیدی , آذر زرین ,چکیده
به منظور بررسی برخی از جنبه های سینوپتیکی مربوط به سامانه های کم فشار سودانی از جمله الگوی گردش تراز فوقانی و تحتانی وردسپهر و منبع رطوبت و نحوه فرارفت آن،الگوی سینوپتیکی حاکم در زمان وقوع توفان دسامبر 2001 بر روی ایران مورد توجه قرارگرفت . بدین منظور نقشه های فشار سطح زمین و ترازهای 500،200 و 50 هکتوپاسکال قبل و بعد از شروع توفان مورد بررسی قرار گرفت . جهت شناخت منبع اصلی رطوبت سامانه سودانی نقشه های جهت و سرعت باد و نم ویژه در تراز 850 هکتوپاسکال بررسی گردید . به منظور درک وضعیت جت جنب حاره و نحوه تقویت آن نقشه های مؤلفه باد مداری و پتانسیل سرعت X برای تراز 200 هکتوپاسکال تهیه و مورد مطالعه قرارگرفت. همچنین شکل ابر درتصاویر ماهوار های مربوط به توفان دسامبر 2001 بررسی شد. نتایج مطالعه در رابطه با تشکیل وگسترش ک م فشار سودانی اگر چه همچون سایر مطالعات بر مقادیر پایین شاخص چرخه و استقرار پشته ای در تراز میانی وردسپهر بر روی مدیترانه غربی و ناوه عمیقی برمنتهی الیه شرق مدیترانه دلالت دارد اما نقش اصلی را به کشیده شدن تاوه قطبی در تراز 50 هکتوپاسکال به عنوان منبع اصلی تاوایی برای پیدایش الگوی گردش ناهنجار و تقویت سلول هدلی و جت جنب حاره بر روی مدیترانه و شمال آفریقا می دهد. یافته ها بر استقرار مناسب خروجی هسته جت جنب حاره بر روی خاورمیانه به همراه استقرار و تقویت پشته ای در تراز میانی و زبانه پرفشاری در تراز پایین بر روی دریای عرب جهت تکوین و گسترش کم فشارهای سودانی تأکید دارد . نتایج حاصل از بررسی توفان دسامبر 2001 نشان می دهد که استقرار وتقویت پشته /پرفشار برروی دریای عرب از یک سو با ایجاد یک سری پسخورهای مثبت، موجب تشدید سلول هدلی و تقویت غیرمستقیم جت جنب حاره بر روی منطقه دریای سرخ شده و از سویی دیگر امکان انتقال مستقیم رطوبت از دریای عرب به درون سامانه های کم فشار را در زمان گسترش کم فشارهای منطقه دریای سرخ به ایران فراهم می سازد. همچنین یافته ها نشان می دهد که منبع اصلی رطوبت سامانه های سودانی مناطق حار های شرق آفریقا و قطاع جنوب غربی دریای عرب م یباشد که درحین عبور از روی دریای سرخ و خلیج فارس تقویت می گردد.
کلمات کلیدی
, کم فشار سودانی, تاوه قطبی, جت جنب حاره, پشته شرق عربستان, ناوه عمیق شرق مدیترانه, بارش های ایران.@article{paperid:1021575,
author = {مفیدی, عباس and آذر زرین},
title = {تحلیل سینوپتیکی ماهیت سامانه های کم فشار سودانی (مطالعه موردی: توفان دسامبر 2001)},
journal = {آمایش سرزمین},
year = {2005},
volume = {2},
number = {6},
month = {September},
issn = {2008-7047},
pages = {24--48},
numpages = {24},
keywords = {کم فشار سودانی، تاوه قطبی، جت جنب حاره، پشته شرق عربستان، ناوه عمیق شرق مدیترانه، بارش های ایران.},
}
%0 Journal Article
%T تحلیل سینوپتیکی ماهیت سامانه های کم فشار سودانی (مطالعه موردی: توفان دسامبر 2001)
%A مفیدی, عباس
%A آذر زرین
%J آمایش سرزمین
%@ 2008-7047
%D 2005