این بررسی به منظور اثر فاصله آبیاری بر برخی مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی اندام هوایی و ریشه و ماده موثره اکوتیپ‌های ریحان ( .. Ocimum basilicum L) در شرایط گلخانه به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو عامل و سه تکرار درلوله‌هایpvc به ارتفاع یک متر و قطر 9 سانتی متر انجام شد. فاکتور اول شامل فاصله آبیاری (به فاصله 5، 10، 15 و 20 روز از یکدیگر) و فاکتور دوم شامل دو اکوتیپ ریحان سبز و بنفش بود. نتایج نشان داد که افزایش فاصله آبیاری سبب کاهش معنی دار ارتفاع گیاه، تعداد گره، فاصله میان گره، تعداد کپسول و وزن خشک اندام هوایی شد. اکوتیپ ریحان بنفش در مقایسه با اکوتیپ ریحان سبز از نظر صفات فوق تحمل بهتری به تاخیر درآبیاری نشان داد. اثر متقابل رژیم‌های آبیاری و اکوتیپ نشان داد، بهترین شرایط در 5 روز و برای اکوتیپ ریحان بنفش بدست آمد. سطح ریشه، متوسط قطر ریشه، مجموع طول ریشه، حجم ریشه و وزن خشک ریشه نیزتحت تاثیر معنی‌دار رژیم‌های آبیاری قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش فاصله بین آبیاری سطح ریشه کمتر ولی عمق نفوذ ریشه بیشتر شد. اکوتیپ ریحان بنفش از نظر صفات ریشه مورد بررسی نیز بهتر از اکوتیپ ریحان سبز بود. نسبت وزن خشک ریشه به ساقه با افزایش دور آبیاری زیاد شد. در نهایت نتایج نشان داد که افزایش دور آبیاری منجر به کاهش اندام فتوسنتز کننده و سطح ریشه شد، ولی طول ریشه تا فاصله 15 روز آبیاری زیاد شد و پس از آن کاهش نشان داد. از سوی دیگر با افزایش فاصله آبیاری بر محتوای کلروفیل کل و کلروفیل a و b در مقایسه با شاهد افزوده شد. تنش خشکی در این آزمایش باعث افزایش اسید آمینه پرولین و کاهش نسبت پتاسیم به سدیم در برگ گیاه ریحان گردید. در این بررسی اکوتیپ ریحان بنفش تنش خشکی را بهتر تحمل کرد.

کلمات کلیدی