تنش اکسیداتیو یک تنش ثانویه است که در نتیجه تنش شوری بوجود آمده و می‌تواند منجر به تشکیل رادیکال های آزاد اکسیژن، پراکسید هیدروژن ، رادیکال های هیدروکسیل و سوپر اکسید گردد. این تحقیق به منظور بررسی اثر آسکوربیک اسید (AsA) به عنوان یک آنتی اکسیدان مهم در کاهش خسارات شوری در گیاه مرزنجوش انجام گرفت. غلظت های متفاوتی از AsA (صفر، 100 و 200 میلی گرم بر لیتر) به صورت محلوپاشی روی گیاهانی که تحت شرایط صفر، 50، 100 و 150 میلی مولار نمک NaCl قرار داشتند، به کار برده شد. شوری به صورت معنی‌داری بر تمامی صفات فیزیوشیمیایی اندازه گیری شده در گیاه مرزنجوش تاثیر داشت. نشت الکترولیتی از سلول‌های برگی در غلظت بالای نمک (mM 150) به بیشترین مقدار خود رسید. اما کاربرد AsA (mg/l 200) ضمن محافظت غشا پلاسمایی از تاثیر منفی شوری، نشت الکترولیتی را در همین سطح از شوری 52% کاهش داد. آسکوربیک اسید همچنین مقادیر کلروفیل کل، کربوهیدرات کل و ترکیبات فنولیک گیاه را در مجموع معادل 65، 60 و 38 درصد در مقایسه با شاهد افزایش داد. نتایج آزمایش نشان داد که آسکوربیک اسید می‌تواند ضمن افزایش فعالیت آنتی اکسیدانی گیاه به بیش از 5 برابر شاهد، به نحو موثرتری از فعالیت رادیکال‌های آزاد تحت شرایط تنش شدید شوری جلوگیری کرده و بدین ترتیب بقای بیشتر گیاه را تضمین نماید. در مجموع، نتایج حاصل از این مطالعه نشان می‌دهد که تنش شوری اثرات مخرب خود را از طریق کاهش مقدار رنگدانه های گیاهی و یا افزایش شدید نشت الکترولیتی بروز می دهد. اما کاربرد برون زای AsA می تواند حتی در سطوح شوری بالا نیز با حفظ مکانیسم های مذکور، به بقای بیشتر گیاه منجر گردد.

کلمات کلیدی