کودکان بی سرپرست وبدسرپرست، از یک سو در سنین حساس رشد و دوره طلایی پیشگیری و مداخله اند و از دیگر سو درمعرض طیفی از آسیبهای زیستی، روانی، اجتماعی، فرهنگی و معنوی بوده و نیازمند برنامه های ویژه مراقبت و حمایت می باشند. در حال حاضر در کشور ما شیوه های مختلف نگهداری و ارایه خدمات حمایتی برای کودکان بی سرپرست و بدسرپرست؛ در حال اجراست. هدف این مقاله، تامل در شیوه های نگهداری و مقایسه ارزش و کارآمدی آنها از منظر ارایه خدمات و مراقبتهای سلامتی و بهداشت روانی، برای کودکان تحت پوشش می باشد. این بررسی به شیوه اقدام پژوهی انجام پذیرفته و اطلاعات آن از طریق بحث گروههای کانونی با حضور دست اندرکاران خانه های کودک و از طریق مشاهده و حضور در جلسات تصمیم گیری و مشارکت در تیم مراقبت حاصل گریده است. نتیجه گیری: نتایج و یافته های پژوهش نشان می دهد، از میان شیوه نگهداری رایج در ایران که شیوه نگهداری موسسه ای، خانه های کودک هیئت امنایی (گروههای کوچک، و گروههای بزرگ) و سپردن کودک به خانواده های امین و شیوه فرزندخواندگی هستند؛ از منظر ارایه خدمات بهداشت و سلامت و بهداشت روانی شیوه نگهداری خانه های کودک گروه های کوچک و سپردن کودک به خانواده ها- بارعایت ملاحظاتی- بیشترین ارزش و کارآمدی، و شیوه نگهداری موسسه ای کمترین کارآمدی و بیشترین آسیب آفرینی را به همراه دارد و بر این اساس چالش ها و راهکارهای ارتقای شیوه های نگهداری کودکان بی سرپرست و بدسرپرست مورد بحث قرار می گیرد.

کلمات کلیدی