با توجه به اهمیت تعیین دقیق و به موقع تبخیروتعرق در برنامه ریزی های آبیاری و با عنایت به توانمندی‌های سیستم استنتاج فازی (FIS)، هدف از ارائه مقاله برآورد تبخیرو تعرق مرجع ساعتی به کمک منطق فازی است. براین اساس پس از بررسی و ترکیب‌ مدل‌های مختلف داده‌های ساعتی هواشناسی، 4 مدل فازی برای برآورد تبخیروتعرق مرجع ساعتی ارائه شد. در این مدل ها تبخیروتعرق محاسبه شده از معادله پنمن-مانتیث- فائو به عنوان خروجی مدل در نظر گرفته شده و کارایی مدلهای مورد مقایسه با استفاده از آماره‌های ریشه میانگین مربع خطا، خطای انحراف میانگین، ضریب تعیین و معیار جاکوویدز (t) و معیار صباغ وهمکاران (R2/t)مورد ارزیابی قرار گرفت. دوره آماری مورد بررسی سال‌های 2008 و 2009 میلادی بوده که از70 درصد داده‌ها برای آموزش و از 30 درصد داده ها برای تست مدل استفاده شد. نتایج مدلهای فازی ارائه شده با پارامترهای ورودی متفاوت با هر دو مدل پنمن- مانتیث – فائو (PMF56) وانجمن مهندسین عمران آمریکا (ASCE) نشان دادند که، سیستم‌های فازی قادر به برآورد تبخیروتعرق مرجع ساعتی با دقت قابل قبولی هستند، به طوری که مدل فازی با سه متغیر ورودی (تابش، رطوبت نسبی و دما) در دوره آموزش و تست بهترین عملکرد را داشت. معیارهای ارزیابی، مدل فازی با سه متغیر ورودی در دوره تست برای مدل PMF56 و ASCE به ترتیب 04/0=RMSE، 01/0- =MBE ، 98/0= R2، 5/23=t، 041/0=R2/t و 05/0=RMSE، 008/0- =MBE، 96/0=R2 ، 5/9=t، 1/0=R2/t بدست آمد. نتایج حاصل از این تحقیق، نشان داد که مدل فازی برآورد تبخیروتعرق مرجع ساعتی با استفاده از حداقل داده‌ها و بدون نیاز به محاسبات پیچیده نتایج قابل قبولی را بدست می‌دهد.

کلمات کلیدی