انجام مطالعات در زمینه به زراعی زعفران (Crocus sativus L.) میتواند نقش مهمی در افزایش عملکرد در واحد سطح این محصول مهم و بومی ایران داشته باشد. در این راستا آزمایشی طی سالهای زراعی 1389-1384 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، به صورت آزمایش فاکتوریل بر مبنای طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتورهای مورد مطالعه عبارت بودند از : الگوی کاشت 20 سانتیمتر) (در تمام الگوهای کاشت، فاصله بین ردیفها 20 سانتیمتر بود ) و مدیریت آبیاری × 20 و 20 ×15 ،20×10 ،20× زعفران (فواصل کاشت 5 (انجام اولین آبیاری در ابتدای شهریور ماه ، ابتدای مهر ماه و ابتدای آبان ماه). در این آزمایش صفات عملکرد گل تر، عملکرد کلاله خشک، عملکرد تر و خشک علوفه، تعداد بنه مادری، تعداد بنه خواهری، تعداد بنه خواهری به ازای هر بنه مادری، وزن کل بنه ها بدون فلس، وزن کل فلس ها، نسبت وزن بنههای بدون فلس به وزن فلس، وزن کل بنهها، متوسط وزن هر بنه، متوسط قطر هر بنه، متوسط تعداد جوانه در هر بنه، تعداد کل جوانه ها، درصد بنههای دارای ریشه نابجا، وزن خشک برگ و سطح برگ مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تنها فاکتور الگوی کاشت بر صفات مورد مطالعه 20× اثر گذار بود و اثر زمان آبیاری و نیز اثرات متقابل روش کاشت در زمان آبیاری معنی دار نبود. نتایج مقایسه میانگینها نشان داد که الگوی کاشت 10 سانتیمتر از نظر صفات مورد مطالعه دارای برتری نسبی بود، طوری که در این تیمار بیشترین عملکرد گل تر ( 170 کیلوگرم در هکتار )، عملکرد کلاله 1 سانتیمتر) مشاهده شد. بیشترین عملکرد علوفه تر و خشک ( 3916 و / 2 گرم) و قطر متوسط بنه ( 5 / خشک ( 12 کیلوگرم درهکتار)، وزن متوسط بنه ( 9 20 سانتیمتر قرار داشت. همچنین بیشترین توزیع × 20 سانتیمتر به دست آمد و پس از آن روش کاشت 10 × 1276 کیلوگرم در هکتار) در الگوی کاشت 5 فراوانی بنهها در وزن کمتر از سه گرم و قطر کمتر از دو سانتیمتر قرار داشت. به طور کلی نتایج این آزمایش نشان دهنده بهبود فاکتورهای رشد و 20 سانتیمتر بود.

کلمات کلیدی