یکی از روش های کنترل نماتود ریشه گرهی خیار (Meloidogyne incognita)، بکارگیری عصاره گیاهانی است که اثر ضد نماتودی دارند. در این تحقیق گیاهان کرچک و درمنه انتخاب شده و فعالیت ضد نماتودی آنها علیه نماتود مولد گره ریشه خیار در آزمایشگاه و گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور تحقیقی با طرح آزمایشی فاکتوریل در قالب کاملاً تصادفی در شرایط آزمایشگاه و گلخانه به اجرا درآمد. برای این منظور، ابتدا در آزمایشگاه اثر عصاره‎های الکلی برگ درمنه و کرچک در غلظت های صفر، 50، 100، 200، 300، 400، 500 و 1000 پی پی ام در سه زمان 24، 48 و 72 ساعت روی درصد عدم تحرک لاروهای سن دوم و تفریخ تخم های نماتود مورد بررسی قرار گرفت. پس از اثبات فعالیت ضد نماتودی این گیاهان، این فعالیت در گلخانه با اضافه کردن عصاره گیاهان ذکر شده به گلدان های حاوی خاک آلوده به نماتود و نشاء خیار بررسی شد. نتایج آزمایشگاه بالاترین فعالیت ضدنماتودی را در عصاره الکلی برگ کرچک با 33/61 درصد و برگ درمنه با 67/55 درصد در غلظت 1000 پی پی ام پس از 72 ساعت نشان داد. همچنین مشاهده شد که اضافه کردن عصاره به گلدان ها، به خوبی تعداد گال‎ها و جمعیت نماتود را کاهش داده است. نتایج حاصل از این تحقیق نویدبخش به کارگیری عصاره این گیاهان در کنترل نماتود ریشه گرهی خیار به جای سموم شیمیایی خصوصا در گلخانه‎ها می باشد.

کلمات کلیدی