جدایی یا عدم جدایی اخلاق از اقتصاد از دیرباز مورد توجه تمامی اندیشمندان این حوزه بوده است و دولت مردان در کشورهای مختلف به دنبال بررسی تاسیس یا عدم تاسیس نظام اقتصادی مبتنی بر اخلاق بوده اند و این موضوع بسته به نوع جهان بینی و انسان شناختی آنها در تصمیم گیری های آنها تاثیر گذار بوده و معیارهای توسعه یافتگی در هر کشور به گونه ای متفاوت تعریف می شده است . این گونه بینش ها در مورد جهان و انسان از سوی فلاسفه مشهور در هر دوره باعث ایجاد مکاتب اقتصادی مختلف با انگیزه های متفاوت شده است از آن جمله مکتب یا نظام سرمایه داری، نظام سوسیالیستی و نظام اسلام است .در عصر حاضر نظریه ی جدایی اخلاق از اقتصاد غالب است . اهداف توسعه در اقتصاد سرمایه داری به جنبه های فردی و مادی جامعه توجه می کند و در اقتصاد سوسیالیستی دولت محور همه ی تصمیمات و صاحب همه بخشهای اقتصادی است و چیزی تحت عنوان \\\"من\\\" وجود ندارد درحالی که در اقتصاد اسلامی به معنویت، عدالت و رفاه عمومی توجه شده است . به تعبیر قرآن کریم رسیدن به حیات طیبه که درآن نیازهای مادی و معنوی انسان تامین شده است مهمترین هدف انسان و هدف توسعه جامعه اسلامی تلقی می شود و این در حالتی است که قشر محروم از امکانات مادی و.... بیشترین افراد را در جوامع مختلف تشکیل می دهد .در این مقاله سعی شده است دیدگاه های مکاتب دیگر با دیدگاه اسلام مقایسه شود و ارجحیت دیدگاه اسلام در نوع جهان بینی و انسان شناختی و تاثیر آن در نگرش به مسائل اقتصادی در زمینه وجود رابطه ی اخلاق با اقتصاد ثابت شود و کوشش شده تا از طریق نقد دیدگاه های دو مکتب دیگر عدم وجود رابطه اخلاق با اقتصاد رد شود، همچنین اصول لازم برای داشتن اخلاق در تجارت از دیدگاه اسلام در پنج محور به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است و در پایان به تاثیر فرهنگ سازی در نهادینه سازی اخلاق اشاره شده و بیان می شود که لازمه همه گیر شدن اخلاق آن است که ابتدا در داخل کشور نهادینه سازی صورت پذیرد و سپس کوشش شده راه کار هایی ارائه شود تا اخلاق در تجارت بوسیله ی روابط بین المللی و مبتنی بر تحقیق علمی که یکی از مقوله های روش شناسی در علم سیاست برای شناخت و تثبیت عقیده است در کشورهای اسلامی به طور صحیح شکل گرفته و با رویکردی جهانی به صورت گسترده در سطح بین المللی قابل پایه ریزی باشد .

کلمات کلیدی