تاکنون در ایران تحقیق خاصی درمورد نیاز سرمایی ارقام انار انجام نشده است در این پژوهش برای اولین بار در ایران ارتباط فاکتور دما با خصوصیات فنولوژی درخت انار و تعیین نیاز سرمایی 10 رقم انار شامل: خواجه ای قصرالدشت، شهسوار پوست قرمز اصفهان ، شیرین جوجوک بجستان ، پوست سیاه دانه شیرین ، وحشی کن تهران ، ملس یزدی ، نادری نطنز کاشان ، شش کپ فردوس ، ترش سبز سروستان وترش میناب مورد بررسی قرار گرفت تحقیق در دو قسمت جداگانه به صورت بررسی گلخانه ای و بررسی مزرعه ای در کلکسیون مرکز تحقیقات یزد به مرحله اجرا گذاشته شد. در بررسی مزرعه ای از هر رقم 9 قلمه با طول 50 – 30 سانتی متر از شاخه های مشخص شده در فواصل زمانی 15 روز یکبار جدا شد و به گلخانه با دمای 20 – 25 درجه سانتیگراد منتقل شد. قلمه ها در ظرف آبی که آب آن هر 4 روز یکبار تعویض و نگهداری شدند. به فاصله هر 10 روز برش جدیدی به طول 0.5 سانتی متر در انتهای قلمه ها ایجاد می شد. تعداد جوانه های روی قلمه ها و تعداد جوانه های باز شده به طور روزانه شمارش شد و نگهداری قلمه ها در آب تا زمانی که باز شدن جوانه ها ادامه داشت ادامه یافت. قلمه گیری نیز تا زمانی که علائم باز شدن جوانه ها در مزرعه مشاهده گردید ادامه یافت. جهت اندازه گیری دما و تعیین نیاز سرمایی از دستگاه ترموگراف استفاده شد این دستگاه به وسیله قلم ثباتی دما را بر روی کاغذی ثبت نموده که نمودار ترسیم شده را به صورت هفتگی جمع آوری و با نرم افزار TGA آنالیز کردیم و سپس با استفاده از نرم افزار Excel میزان سرمای تجمعی را بر اساس3 مدل؛ تعداد ساعت بین صفر و 7 درجه سلسیوس؛ تعداد ساعت زیر 7 درجه سلسیوس و مدل یوتا محاسبه نمودیم. مقایسات میانگین نشان می دهد که بیشترین میزان شاخص نیاز سرمایی مربوط به رقم خواجه ای قصر الدشت می باشد که شاخص نیاز سرمایی به طور معنی داری بیشتر از سایر ارقام می باشد. بعد از رقم خواجه ای قصر الدشت؛ ارقام نادری نطنز کاشان، ملس یزدی و پوست سیاه دانه شیرین دارای بیشترین میزان شاخص نیاز سرمایی می باشد. کمترین میزان شاخص نیاز سرمایی مربوط به رقم شیرین جوجوک بجستان می باشد که البته این رقم با رقم وحشی کن تهران از لحاظ شاخص نیاز سرمایی اختلاف معنی داری نشان نداد.همچنین ارقام ترش میناب، ترش سبز سروستان، شهسوار پوست قرمز اصفهان و شش کپ فردوس از لحاظ شاخص نیاز سرمایی متوسط بودند.

کلمات کلیدی