در اکثر آزمایشات اثر محرک های ایمنی(کیتین، کیتوزان، لوامیزول و عصاره اتانولی پروپولیس) از اثر افزایشی عوامل ناشناخته رشد جیره تفکیک نشده است . یک آزمایش 12 هفته ای بر روی ماهی قزل آلای رنگین کمان با وزن متوسط 50 گرم ) برای تعیین اثرات جداگانه و ترکیبی محرک های ایمنی و منابع پروتئینی جیره بر مصرف غذا، رشد، شاخص های خونی (گلوکز، هماتوکریت، تری یدو تیرونین، تیروکسین، پروتیئن محلول و نوتروفیل انجام شد . از طرح فاکتوریل (نوع پروتئین جیره × نوع محرک ایمنی) استفاده گردید . جیره ها محتوی انرژی و پروتئین بر ابری بودند. تعداد 612 قطعه ماهی قزل آلای رنگین کمان انتخاب و در 51 وان (هر وان 12 قطعه ماهی جای گرفتند و پس از دو هفته سازگاری، به مدت 56 روز با 16 جیره آزمایشی به همراه یک جیره شاهد تغذیه شدند . برای تجزیه و تحلیل داده ها از آنالیز واریانس دو طرفه و برای مقایسه میانگین، آزمون دانکن استفاده شد. افزودن محرک ایمنی بر مصرف غذا، وزن کسب شده و رشد تاثیر معنی داری داشت، به طوری که بیشترین رشد به ترتیب مربوط به لوامیزول، کیتوزان و کیتین بود. از طرفی نیز بر حسب پروتئین جیره بیشترین رشد معنی دار به ترتیب مربوط به جیره های حاوی کنجاله کانولا، پودر ماهی، عاری از پودر ماهی و کنجاله سویا بود. در حالی که اثر افزایشی معنی دار تیمارها به ترتیب مربوط به تیمار حاوی کنجاله کانولا و پروپولیس، کیتوزان و جیره عاری از پودر ماهی، لوامیزول و پودر ماهی بود. شاخص های خونی نیز روندهای معنی داری را نشان دادند به طوری که بیشترین نوتروفیل مربوط به جیره حاوی کنجاله کانولا و پروپولیس بود. اهمیت تین آزمایش جداسازی اثر مستقیم محرک ایمنی و نوع پروتئین جیره از اثرات ناشناخته موجود در جیره بود.

کلمات کلیدی