رودخانه کارده یکی از مهمترین رودخانه های دائمی استان خراسان رضوی است که بخش عمده ای از آب شرب و کشاورزی شهر مشهد را تامین می کند. این رودخانه از دو چشمه کارستی در شمال حوضه آبریز رودخانه کارده سرچشمه می گیرد و پس از عبور از روستاهای خرکت، مارشک، جنگ، پنج منه، آل و کارده به سد کارده می ریزد. حوضه آبریز رودخانه کارده غالبا از واحد های آهکی و دولومیتی سازند مزدوران تشکیل شده است و علاوه بر آن واحد های ماسه سنگی سازند شوریجه در قسمت بالایی و میانی حوضه و رسوبات نئوژن در قسمت جنوبی حوضه رخنمون دارد. کیفیت هیدروژئوشیمیایی آب رودخانه کارده در ایستگاه های خرکت، مارشک، جنگ، آل و کارده در طول رودخانه مورد بررسی قرار گرفته و نشان دهنده تاثیر کیفی واحد های لیتولوژیکی است که بستر رودخانه را پوشانده است، بطوریکه عبور این رودخانه از روی ماسه سنگ های سازند شوریجه که حاوی کانی های تبخیری از جمله ژیپس است سبب شده که غلظت یون سولفات به طور چشمگیری در آب رودخانه افزایش یابد. انتقال داده های هیدروژئوشیمیایی در نمودار TDSدر مقابل نسبت Na+/(Na++Ca2+) و بررسی غلظت کاتیون های Ca2+ + Mg2+ در مقابل آنیون هایSO42- + HCO3- نشان دهنده این مسئله است که کیفیت آب رودخانه کارده متاثر از انحلال کانی های کربناته سازند مزدوران است. محاسبه اندیس اشباع کانی های کربناته (کلسیت، دولومیت و آراگونیت) و کانی های سولفاته (انیدریت و ژیپس) در آب رودخانه کارده توسط نرم افزار PHREEQC صورت گرفته و مقدار آن برای کانی کلسیت بین 0,19 تا 0,78، دولومیت بین 0,2 تا 1,65، ژیپس بین 2,37- تا 1,68-، انیدریت بین 2,62- تا 1,91- و آراگونیت بین 0,04 تا 0,63 در آب رودخانه تغییر می کند

کلمات کلیدی