به منظور مطالعه مکانیسمهای رقابتی علفهای هرز سوروف و تاج خروس با لوبیا آزمایشی در سال زراعی 80-79 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح تراکم تاج خروس (4، 8 و 12 بوته در مترمربع) و سه سطح تراکم سوروف (10، 20 و 30 بوته در مترمربع) با یک تیمار شاهد بدون علف هرز در هر بلوک بودند، که در تراکم ثابت 20 بوته در مترمربع لوبیا به صورت افزایشی اجرا شد. نتایج نشان دادند که تجمع ماده خشک، سرعت رشد، ارتفاع و سطح لوبیا در تداخل با سوروف و تاج خروس کاهش بسیار معنی داری (P<0.01) یافت و در تمام پارامترهای فوق تاج خروس به مراتب اثرات بیشتری را بر لوبیا تحمیل کرد. منحنی مربوط به روند تغییرات شاخصهای رشد تاج خروس نیز به غیر از مراحل ابتدایی رشد بالاتر از لوبیا بود در صورتی که در سوروف به غیر از مراحل انتهایی رشد که مصادف با مرحله رسیدن فیزیولوژیکی لوبیا بود کمتر از آن بود. ارتفاع بیشتر و تجمع برگهای تاج خروس در بالای کانوپی لوبیا، از همان اوایل رشد منجر به برتری رقابتی آن برای دریافت نور نسبت به لوبیا شد، در حالیکه ضعف سوروف در دو پارامتر اخیر در طی مراحل رشد نسبت به لوبیا باعث شد که گونه مذکور در این جنبه از رقابت در بروز اثرات رقابتی خود بر لوبیا نقشی نداشته باشد. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه، اندامهای هوایی سوروف نقشی در بروز اثرات رقابتی آن بر لوبیا نداشتند و به نظر می رسد این علف هرز از طریق تخصیص مواد به ریشه، اثرات رقابتی خود را بر لوبیا تحمیل می کند. در حالیکه در تاج خروس ضمن اینکه نقش اندامهای زیرزمینی در رقابت قابل اغماض نیست روند تغییرات شاخصهای رشد آن نیز نقش قابل توجهی را در رقابت خصوصا رقابت برای نور دارد.

کلمات کلیدی