توده های نفوذی ترشیاری در مناطق مختلفی از بلوک لوت در استانهای خراسان رضوی و جنوبی مورد مطالعه قرار گرفت. عمده توده ها از نوع نیمه عمیق با بافت پورفیری بوده و ترکیب آنها از دیوریت تا گرانیت متغیر است ولی غالباً مونزونیتی هستند. همه این توده ها متعلق به سری مگنتیت (نوع I) بوده (با استثنای هیرد). عمدتاً از نوع متاآلومینوس هستند. اغلب توده های نفوذی که کم و بیش نیز همراه با کانی سازی هستند از نوع غنی از پتاسیم هستند، در حالیکه توده های نفوذی بدون کانی سازی نجم آباد از نوع سدیک است. ماگمای نجم آباد با توجه به مقدار Nb، نسبت 87Sr/86Sr اولیه و مقدار εNd از اعماق بیشتر منشا گرفته و کمترین آلودگی با پوسته قاره ای را داشته است. در حالیکه بالعکس توده های منطقه کیبرکوه بیشترین اختلاط با پوسته قاره ای را نشان می دهند. سن گرانیتوئیدها از 3/43 میلیون سال تا 3/33 میلیون سال متغیر است. مقدار نسبت 87Sr/86Sr اولیه نیز بین 7077/0 به 7047/0 است. مقدار نسبت 87Sr/86Sr اولیه نشاندهنده ماگمای مشتق شده از ذوب بخشی پوسته اقیانوسی است. فاصله زمانی بین 42 تا 33 میلیون سال قبل (ائوسن میانی تا اوایل الیگوسن)، مهمترین پنجره زمانی کانی-سازی در شرق ایران و محدوده استان خراسان جنوبی است. انواع کانی سازی مس- طلا پورفیری، طلای مرتبط با توده-های نفوذی احیایی، طلای اپی ترمال سولفید بالا، اسکارن آهن، رگه های Pb-Zn-Sb و IOCG شناسایی شده اند. لذا گرانیتوئیدهای تشکیل شده در محدوده زمانی 42 تا 33 میلیون سال که در بلوک لوت و شمال آن قرار دارند برای این مجموعه کانی سازی پتانسیل دارند.

کلمات کلیدی