مقدمه: کیست هیداتید بیماری انگلی است که کرم بالغ آن به نام Echinococcus granulosus در روده گوشت خوران به ویژه سگ زندگی می کند و خوردن تخم آن توسط انسان و علف خواران باعث ایجاد کیست در بافت های بدن می گردد. با توجه به اهمیت اقتصادی و بهداشتی این بیماری مطالعه ای جهت تعیین وضعیت آلودگی دامهای کشتاری به عنوان میزبان واسط انجام گرفت. مواد و روشها: در این مطالعه تعداد دام های کشتار شده درکشتارگاه شهرستان قوچان و نیز تعداد کبد و ریه حذف شده به علت کیست هیداتید در دامهای کشتاری از اول فروردین سال 1389 تا پایان مرداد ماه 1390 ثبت شد و مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج: درطول 17 ماه مطالعه حدود 48057 راس دام کشتار شدند که شامل 4819 (%02/10) راس گاو، 28999 (%34/60) راس گوسفند و 14239 (%62/29) راس بز بود. در دام های کشتاری 1672 (%47/3) کبد آلوده به کیست هیداتید بود. تعداد کبد آلوده به کیست هیداتید در گاو 101 (%1/2)، در گوسفند 1041 (%58/3) و در بز 530 (%72/3) مورد بود. میزان آلودگی کبد در گوسفند و بز به طور معنی داری بیشتر از گاو بود (p<0.001) ولی میزان آلودگی در گوسفند و بز تفاوت معنی داری نداشت (p=0.478). همچنین از بین دام های کشتاری 2297 (%77/4) ریه به کیست هیداتید آلوده بود ،که شامل 173 (%59/3) مورد در گاو، 1503 (%18/5) مورد در گوسفند و 621 (%35/4) مورد در بز بود. میزان آلودگی ریه در گوسفند و بز به طور معنی داری بیشتر از گاو بود (p<0.05). همچنین میزان آلودگی در گوسفند به طور معنی داری بیشتر از بز بود (p<0.001). فراوانی آلودگی ریه دامهای کشتاری به کیست هیداتید به طور معنی داری بیشتر از آلودگی کبد به کیست هیداتید بود (p<0.001). بحث و نتیجه گیری : در بین دامهای کشتاری گوسفند و بز بیشتر در معرض آلودگی به کیست هیداتید قرار داشتند. با توجه به اهمیت زئونوتیک این بیماری تلاش در جهت کنترل آلودگی در انسان از طریق جلوگیری از کشتار غیر مجاز دام بخصوص گوسفند وبز، نظارت دقیق بر نحوه معدوم کردن اندامهای آلوده و آموزش دادن افرادی که با دام سر و کار دارند، ضروری است.

کلمات کلیدی