در این مقاله ابتدا ریشه تاریخی تقسیم احکام به تحلیلی و ترکیبی از نظر کانت و تقسیم حمل به ذاتی اولی و شایع صناعی از نظر ملاصدرا مورد توجه قرار گرفته و پس از توضیح آنها با نگاهی تطبیقی میان این دو تقسیم‌بندی تلاش شده است به پرسش‌هایی مانند: آیا قضایایی که از حمل اولی ذاتی، برخوردارند، همان قضایای تحلیلی هستند؟ و آیا قضایایی که از حمل شایع صناعی، برخوردارند، همان قضایای ترکیبی هستند و به عبارت دیگر، آیا میان ان دو تقسیم‌بندی این‌همانی برقرار است یا خیر، پاسخ داده شود. برای پاسخگویی به این پرسش‌ها این اصطلاحات را به اجمال شرح داده‌ایم. در ادامه این دو تقسیم‌بندی را در موارد مختلف با یکدیگر مقایسه کرده، افتراق و اشتراک آن‌ها را بیان کرده‌ایم و در پایان به این نتیجه رسیده‌ایم که این دو تقسیم‌بندی به‌رغم شباهت‌هایی که دارند، مطابقت کامل نداشته و تشابه آن‌ها تنها در کلیات است نه در جزئیات

کلمات کلیدی