نماتودهای بیمارگر حشرات ) EPNs ( از عوامل مهم در کنترل بیولوژیک آفات میباشند که در برنامههای مدیریت تلفیقی آفات به کار گرفته میشوند. وارد کردن آنها به عنوان عوامل کنترل بیولوژیک در یک منطقه، نیازمند آگاهی از وجود آنها و شناسایی گونه های بومی است. نیمی از گونههای معرفی شده EPNs در دهه اخیر شناسایی و توصیف شدهاند. دقت و سرعت تشخیص این گونهها نیازمند به استفاده از روشهای سریع و کارامد است بنابراین، شناسایی و طبقهبندی این عوامل باید با اتکا به تلفیقی از روشهای کلاسیک و دادههای مولکولی باشد. از جمله این روشها میتوان به استفاده از اطلاعات مولکولی نواحی ژنی ITS1-5.8S-ITS2 و rDNA 28S اشاره نمود. به منظور ردیابی این گروه از نماتودها در شهرستان همدان، تعداد 111 نمونه خاک جمعآوری شد. بررسی نمونهها به روش طعمهگذاری با لارو پروانه موم خوار Galleria mellonella ، منجر به جداسازی 01 جمعیت از نمونههای مشابه جنس Steinernema گردید. تعیین مشخصات اولیه نشان داد که این نمونهها به سه گروه گونهای \\\" feltiae ،\\\" carpocapsae\\\" \\\" و intermedium\\\" \\\" تعلق دارند. بررسیهای مولکولی شش جمعیت بوسیله آنالیز توالی نوکلئوتیدی نواحی ITS1-5.8S-ITS2 و 28S انجام شد. توالیها با توالیهای موجود در بانک ژن مقایسه و سپس ارتباط فیلوژنی آنها بازسازی شد. نتایج نشان داد که جمعیتهای جدا شده متعلق به گروههای \\\" feltiae \\\" و \\\" monticolum \\\" میباشند. توالیهای DNA در حال حاضر بهطور گستردهای در آرایهشناسی نماتودهای عامل کنترل بیولوژیک استفاده میشود و به عنوان مناسبترین روش برای ارزیابی روابط فیلوژنتیک در سطوح مختلف طبقهبندی و تعیین حدود گونهها در نظر گرفته شدهاست. rDNA 28S ، ژنی مناسب و حاوی اطلاعات با ارزش برای تعیین روابط تکاملی میان گروههای Steinernema و تعیین هویت گونههای مختلف است. اطلاعات حاصل از این ناحیه به همراه دادههای مربوط به توالی ITS میتواند به عنوان معیار تشخیص مولکولی نماتودهای بیمارگر حشرات با اعتماد مورد استفاده قرار گیرد.

کلمات کلیدی