بعنوان منبع اصلی مواد ضد میکروبی برای فاگوسیتوز و میکروب کشی، فعالیت نوتروفیل ها در محافظت شتر در برابر پاتوژنها حیاتی می باشند.در مقابل، پدیده های ناشناخته فراوانی در مورد نوتروفیل ها، بخصوص نوتروفیل های شتر، وجود دارد. مطالعه اخیر ما روی نوتروفیل های شتر نشان داده است که فعالیت های نوتروفیل ها در شتر در بین حیوانات اهلی بطور بی نظیری قوی می باشد. مطالعه بر روی ساختمان نوتروفیل های شتر، مخصوصاً فراساختاری، در پژوهش های بنیادی و کاربردی روی ایمنی ذاتی شتر مهم می باشد. در مورد ساختار و فراساختار نوتروفیل های شتر اطلاعاتی وجود نداشت. در این مطالعه نوتروفیل ها از خون شتران به ظاهرسالم جدا شد و بعد از آماده سازی و رنگ آمیزی به روش معمول و روتین برای مطالعات میکروسکوپ نوری و الکترونی (SEM وTEM) انجام شد. مطالعه آزمایشگاهی ما نشان داد که 1) هسته نوتروفیل های شتر حاوی قسمت های هتروکروماتین و یوکروماتین شدیداً لوبوله بوده و نسبت هسته به سیتوپلاسم خیلی کم می باشد 2) سطح خارجی نوتروفیل ها دارای مقادیر فراوانی از زوائد بیرون زده می باشد 3) سیتوپلاسم حاوی مقادیر فراوانی از رنگدانه ها با اندازه ها و شکل های متفاوت و با تراکم بالا در قسمت مرکزی رنگدانه ها می باشد و حاوی میتوکندری و شبکه آندوپلاسمی ناصاف و میکروتوبول ها، فاگولیزوزوم، واکوئل ها و دستگاه گلژی فراوان می باشد. مطالعه فراساختاری سلولی حاضر این نکته را تاکید می کند که نوتروفیل های شتر سالم شدیداً به اسکلت های سلولی قوی برای حرکت موثر ارگانلها در سیتوزول و پدیده های فاگوسیتوزیس و میکروب کشی مجهز هستند. مطالعات جزئی تر بیشتری روی نوتروفیل های شتر در آزمایشگاههای ایمنولوژی و بیوتکنولوژی دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد در حال انجام است.

کلمات کلیدی