کورپولمونال شکل ثانویه‎ای از بیماری قلبی است که ویژگی اساسی آن افزایش فشار خون ریوی است که منجر به هیپرتروفی، اتساع و نارسایی قلب راست می‎شود. کمبود فشار اکسیژن آلوئولی که در نقاط مرتفع مطرح است، عمده ترین علت افزایش فشارخون ریوی در گاوها می‎باشد. برونکوپنومونی یکی از مهمترین بیماری‎های اثرگذار بر رشد و آینده اقتصادی در گوساله‎هاست که از علل بروز کورپولمونال نیز محسوب می‎شود. پنومونی‎های مزمن و بیماری ترومبوآمبولیک ریوی می‎توانند با ترکیبی از هیپوکسی مزمن و تخریب بستر عروق ریوی باعث اختلال در جریان گردش خون ریوی شده که به این ترتیب، افزایش فشار خون ریه ها و نارسایی قلب راست را در پی خواهد داشت. یک راس گوساله ماده 6 ماهه نژاد هلشتاین با سابقه تاخیر در رشد و ادم در ناحیه فک پایین و پیش سینه به کلینیک دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد ارجاع داده شد. یافته‎های بالینی عبارت بودند از: دپرسیون، تاکیکاردی، تاکی پنه، آتونی شکمبه، عدم تمایل به حرکت، افزایش صداهای ریوی، سوفل قلبی، اتساع ورید وداج و ادم در ناحیه شکمی فک پایین و پیش سینه. یافته‎های خون شناسی دلالت بر عفونت حاد با پاسخ غیرجبرانی سیستم ایمنی داشت. رادیوگرافی و اولتراسونوگرافی از قفسه سینه و اولتراسونوگرافی از شکم انجام گرفت که یافته‎های رادیولوژی شامل افزایش رادیواپسیتی و رویت ایربرونکوگرام (الگوی ریوی آلوئولی) در قسمت شکمی لوب‎های ریه بود. طی اولتراسونوگرافی، در فضای جنب مایعات ان اکوییک و در محوطه شکم نیز مایعات آزاد ان اکوییک مشاهده شدند که به ترتیب نشانه‎ی عوارض پلورال و پریتونیال افیوژن هستند. با توجه به یافته‎های مذکور، برونکوپنومونی تشخیص داده شد. 2 روز پس از شروع درمان ادم ناحیه زیر فک و پیش سینه کاهش چشمگیری یافت. در آزمایش خون مجدد تابلوی خونی دلالت بر پاسخ جبرانی سیستم ایمنی داشت. همچنین اولتراسونوگرافی قفسه سینه وشکم، جهت بررسی وضعیت پلورال و پریتونیال افیوژن انجام گرفت که نشانه‎ای از حضور مایعات در فضای جنب و صفاق مشاهده نشد. ارزیابی‎های مجدد تایید کننده پاسخ به درمان بود. در ویزیت مجدد 3 ماه بعد، تمامی علائم بالینی بهبود یافته و تنها تاخیر در رشد که می‎تواند از پیامدهای برونکوپنومونی باشد، مشهود بود.

کلمات کلیدی