خشکی و تنش ناشی از آن یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده تولیدات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک ایران است. با کاربرد برخی مواد افزودنی نظیر هیدروژل ها می توان به برنامه ریزی مناسب برای آبیاری و استفاده بهینه از منابع آبی در دسترس، به عنوان یک استراتژی مهم در این مناطق دست یافت. به منظور ارزیابی تأثیر هیدروژل استاکوزورب (Stockosorb)، بر رشد و نمو نهال آتریپلکس (Atriplex) و برخی خصوصیات هیدرولیکی خاک پژوهشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار در حسین آباد غیناب (بیرجند، ایران) انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل مقادیر مختلف هیدروژل استاکوزرب (0، 0/1، 0/2، 0/3 و 0/4 درصد وزنی) بودند. نتایج نشان داد که استفاده از هیدروژل تأثیر مثبت و معنی داری بر شاخص های ارتفاع نهال، وزن خشک اندام هوایی، وزن خشک ریشه و طول ریشه داشت. در تمام شاخص ها بیشترین مقدار مربوط به تیمار 0/4% هیدروژل بود ولی اکثر شاخص های رشدی نهال در این تیمار با تیمار 0/3% تفاوت معنی داری نداشتند. علاوه بر این کاربرد هیدروژل استاکوزورب باعث افزایش خصوصیات هیدرولیکی خاک گردید، به طوری که در نتیجه ی استفاده از آن به طور معنی داری رطوبت اشباع خاک (θs) و رطوبت قابل استفاده گیاه (PAWC) افزایش، ولی هدایت الکتریکی عصاره اشباع خاک (ECe) کاهش یافت (p<0.05). با توجه به نتایج آزمایش، کاربرد 3/0% وزنی هیدروژل در خاک برای حفظ رطوبت خاک، استفاده بهینه از آب قابل استفاده گیاه و افزایش رشد گیاه در مناطق خشک و نیمه خشک دارای آب شور توصیه می شود.

کلمات کلیدی