کودهای شیمیایی مورد استفاده در کشاورزی از منابع آلاینده محیط زیست (به خصوص آب‌های زیرزمینی و منابع خاک) می‌باشند. شناخت عوامل موثر بر حرکت املاح و آب در پروفیل خاک کمک موثری در مدیریت صحیح و کاهش آبشویی نیترات از منطقه رشد ریشه می‌نماید. در این تحقیق آزمایشی برای بررسی آبشویی نیترات از ناحیه رشد ریشه انجام شد. بدین منظور ستون‌های PVC از خاک دست خورده با بافت لوم سیلتی پر گردیدند. سپس تیمارهای مختلف کودی شامل بر 150 کیلوگرم د ر هکتار کود اوره (U)، 50 تن در هکتار گاوی (W) و 50 تن در هکتار لجن فاضلاب شهری (S) و مخلوط سه کود یعنی 25 تن در هکتار کود گاوی، 15 تن در هکتار لجن فاضلاب شهری و 100 کیلوگرم در هکتار اوره (T) به سطح هر ستون خاک اضافه و ستون‌ها در پنج مرحله، آبشویی شدند. در هر دوره آبیاری، زه آب خروجی پس از عبور 0/25، 0/50، 0/75 و 1 حجم منفذی در هر نوبت آبیاری جمع آوری و غلظت نیترات آنها اندازه گیری شد. در پایان آزمایش مقادیر نیترات در اعماق مختلف خاک تعیین شد. نتایج نشان داد که در آبیاری اول غلظت نیترات به طور معنی داری بیشتر از سایر دورهای آبیاری بود و بیشترین میزان نیترات نیز مربوط به تیمار کود اوره بود. همچنین بیشترین میزان نیترات بعد از عبور 0/5 حجم‌ منفذی از جریان آب مشاهده شد. علاوه بر این توزیع نیترات در ستون خاک نشان داد که از سطح تا عمق 20 سانتی متری خاک مقدار نیترات آفزایش و پس از آن کاهش یافت.

کلمات کلیدی