چکیده - جم و کرج)، آزمایشی در سال های زراعی 87 ، ILC به منظور تأثیر رژیم های مختلف آبیاری بر عملکرد و شاخص های رشد سه رقم نخود ( 482 1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد . آزمایش به صورت اسپلیت بلوک با طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد، رژی م های آبیاری شامل، آبیاری کامل، آبیاری تکمیلی (یک نوبت آبیاری در یکی از مراحل فنولوژی شامل شاخه دهی، گل دهی، تشکیل غلاف ها و دانه بستن ) و بدون آبیاری (دیم) به عنوان فاکتورهای اصلی و ارقام نخود به عنوان فاکتورهای فرعی مورد مقایسه قرار گرفتند . نتایج نشان داد که سطوح مختلف آبیاری اثر معنی داری بر عملکرد و رشد نخود دارد . بطوری که در بین رژیم های آبیاری تکمیلی، عملکرد دانه در شرایط 3/1 ،3/ آبیاری در مرحله گل دهی به طور معنی داری بیشتر از رژیم های آبیاری در مرحله شاخه دهی، غلاف دهی و دانه بستن بود (به ترتیب بیش از 3 ILC و 23 درصد ). عملکرد دا نه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در شرایط آبیاری کامل بیشتر از رژیم های آبیاری تکمیلی بود . در میان ارقام، 482 بیشترین( 1752 کیلوگرم در هکتار ) و رقم کرج کمترین ( 1381 کیلوگرم در هکتار ) عملکرد دانه را دارا بودند . نتایج بررسی ها نشان داد که در طول فصل رشد، تج مع ماده خشک، سرعت رشد محصول، شاخص سطح برگ، سرعت فتوسنتز خالص و سرعت رشد نسبی در رژیم آبیاری در مرحله گل دهی نسبت به ارقام جم و کرج بالاتر ILC نسبت به سایر رژیم های آبیاری تکمیلی بیشتر بود . همچنین شاخص های فوق در طول فصل رشد در رقم 482 بود. این مطالعه مشخص ک رد که در بین مراحل فنولوژی گیاه نخود، مرحله گل دهی حساسترین مرحله به کمبود آب است و در شرایط محدودیت آب، با نسبت به سایر ارقام، عکس ILC انجام آبیاری در این مرحله می توان عملکرد نخود، را به صورت قابل توجهی افزایش داد . در این آزمایش رقم 482 العمل بهتری به رژیم های مختلف آبیاری تکمیلی نشان داد.

کلمات کلیدی