آب و خاک, دوره (26), شماره (4), سال (2012-11) , صفحات (1018-1031)

عنوان : ( کاربرد ایزوتوپ‌های پایدار و هیدروژئوشیمی بمنظور بررسی منشأ و تغییرات کیفی منابع آب‌ حوضه‌ی آبریز دریاچه زریوار )

نویسندگان: حسین محمدزاده , صلاح الدین ابراهیم پور ,
فایل: Full Text

استناددهی: BibTeX | EndNote

چکیده

دریاچه‌ی زریوار، واقع در شمال غرب شهرستان مریوان- استان کردستان، یکی از مهم‌ترین دریاچه‌های آب شیرین ایران است که حفاظت و بررسی منابع آب موجود در حوضه‌ی آبریز آن ضروری می‌باشد. در این تحقیق، به منظور ترسیم خط ایزوتوپی اکسیژن (δ18O) نسبت به دوتریم (δ2H)، پی بردن به منشأ توده‌های باران زا و رابطه بین منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی، بررسی فرایندهای کنترل کننده‌ی شیمی آب و تعین منشأ کاتیون‌ها و آنیون‌ها، ضمن اندازه گیری پارامترهای (TDS, EC, pH وT) در صحرا، از آب‌های جوی، سطحی (دریاچه) و زیرزمینی حوضه‌ی آبریز دریاچه نمونه برداری شده است. بر اساس نتایج ایزوتوپی نمونه‌های آب باران، برای اولین بار رابطه‌ی خط ایزوتوپی آب‌های جوی منطقه مریوان به صورت δ2H= 7.5 δ18O + 9.1 تعیین شده است. میانگین مقدارδ18O در آب‌های جوی، زیرزمینی و دریاچه به ترتیب ‰ 3/8-، ‰ 0/7- و ‰ 5/5 و میانگین مقدار δ2H در این منابع آبی به ترتیب ‰6/53- ،‰2/42- و ‰9/16 می‌باشد. داده‌های ایزوتوپی نشان می‌دهند که آب‌های زیرزمینی منطقه از نزولات جوی منشأ گرفته و بسیار کم تحت تأثیر تبخیر قرار گرفته‌اند. اما آب دریاچه تحت تأثیر شدید تبخیر بوده است. با توجه به دوتریم مازاد (d) منشأ ریزش‌های جوی اغلب توده‌های باران‌زا مدیترانه‌ای می‌باشند. بررسی‌های هیدروژئوشیمیایی نشان می‌دهد که عامل اصلی کنترل کننده‌ی شیمی آب در منطقه هوازدگی سنگ‌ها بوده، و منشأ کاتیون‌ها و آنیون‌ها در آب دریاچه و آب زیرزمینی منطقه اغلب طبیعی، ولی بعضی از یون‌ها (Cl-, SO42-) در آب دریاچه علاوه بر طبیعی منشأ غیر طبیعی (ناشی از فاضلاب‌ها و کودهای شیمیایی) نیز دارا می‌باشد. نمایه‌های اشباع نمونه‌های آب بیان کننده‌ی مقدار پایین کانی‌های تبخیری و زمان ماندگاری کم آب در آبخوان دشت مریوان می‌باشد. آنالیز خوشه‌ای پارامترهای کیفی آب و مکان‌های نمونه برداری نشان می‌دهد که آب‌های زیرزمینی اطراف دریاچه اغلب از نظر کیفی شبیه هم و آب دریاچه جز شمال و جنوب آن کیفیت نزدیک به هم را نشان می‌دهد. و احتمالاً بیشترین نشت آب زیرزمینی از سمت غرب و شمال به درون دریاچه صورت می‌گیرد. همچنین با توجه به بررسی تحلیل عاملی در منطقه 3 عامل اصلی30/83 درصد تغییرات کیفی آب منطقه را کنترل می‌کنند.

کلمات کلیدی

, ایزوتوپ‌های پایدار, هیدروژئوشیمی, دریاچه زریوار, دشت مریوان
برای دانلود از شناسه و رمز عبور پرتال پویا استفاده کنید.

@article{paperid:1029335,
author = {محمدزاده, حسین and ابراهیم پور, صلاح الدین},
title = {کاربرد ایزوتوپ‌های پایدار و هیدروژئوشیمی بمنظور بررسی منشأ و تغییرات کیفی منابع آب‌ حوضه‌ی آبریز دریاچه زریوار},
journal = {آب و خاک},
year = {2012},
volume = {26},
number = {4},
month = {November},
issn = {2008-4757},
pages = {1018--1031},
numpages = {13},
keywords = {ایزوتوپ‌های پایدار، هیدروژئوشیمی، دریاچه زریوار، دشت مریوان},
}

[Download]

%0 Journal Article
%T کاربرد ایزوتوپ‌های پایدار و هیدروژئوشیمی بمنظور بررسی منشأ و تغییرات کیفی منابع آب‌ حوضه‌ی آبریز دریاچه زریوار
%A محمدزاده, حسین
%A ابراهیم پور, صلاح الدین
%J آب و خاک
%@ 2008-4757
%D 2012

[Download]