از آنجا که بررسی سلولها از مباحث مهم زیست شناسی و جنین شناسی است و جنین جوجه نیز از مهمترین مدل های آزمایشگاهی است و از طرفی در خصوص بررسی سیتولوژی و سیتوشیمی تکوین سلولهای خونی جنین جوجه، تحقیق کمتری انجام گرفته، هدف از انجام این پژوهش مطالعه سیر تکوین سلولهای خونی جنین جوجه بر اساس تغییرات سیتولوژی و سیتوشیمی بود. امید است نتایج این تحقیق در ارائه یک مدل آزمایشگاهی مناسب جهت آموزش خون شناسی یا جنین شناسی حائز اهمیت قرار گیرد. در انجام این تحقیق تعداد 100 عدد تخم مرغ نطفه دار نژاد Gallus gallus domesticus را در دستگاه جوجه کشی (38 درجه دما و 44% رطوبت) قرار دادیم. از روز 2 انکوباسیون تا زمان بلوغ (یکسالگی) از خون جنین توسط لوله مویین نمونه گیری و گسترش خونی انجام و پس از تثبیت نمونه ها با الکل، رنگ آمیزی گیمسا، P.A.S و سودان سیاه B جهت مطالعات میکروسکوپی برای تعیین تعداد و نوع سلولها در مسیر تکوین خونسازی صورت گرفت. بر طبق مطالعات، در مراحل مختلف سیر تکوین سلولهای خونی، اریتروسیت ها از نظر اندازه و قطر به مرور کوچکتر و قطر هسته آنها کمتر می گردد. تعداد اریتروسیت ها در مراحل اولیه جنینی بسیار کم ولی در روزهای پایانی جنینی و در جنین تازه از تخم درآمده و جوجه بالغ بسیار زیاد می شوند. در بررسی سیتوشیمیایی، تکنیک P.A.S نشان داد که پاسخ همه سلولهای خونی در تمام مراحل تمایز منفی بود. در رنگ آمیزی با سودان سیاه B فقط ائوزینوفیل ها و برخی اریتروسیت ها نتایج مثبت نشان دادند. لذا احتمالاً سلولها در مراحل مختلف تمایز، ویژگیهای سیتوشیمیایی متفاوتی را دنبال می کنند.

کلمات کلیدی