عنوان : ( تاثیر ویژگیهای پستی و بلندی و خاک بر عملکرد گندم دیم در منطقه سیساب، شمال شرق ایران )
نویسندگان: اسماء شعبانی , غلامحسین حق نیا , علیرضا کریمی , ملک مسعود احمدی ,چکیده
ویژگیهای پستی و بلندی اراضی بهدلیل تاثیر بر توزیع آب در بخشهای گوناگون زمیننما و همچنین اثر بر ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک، از عوامل مهم موثر بر رشد و عملکرد محصول در کشاورزی دیم هستند. با وجود اینکه استان خراسان شمالی، یکی از مناطق مهم دیمکاری گندم میباشد، اطلاعاتی درباره ارتباط ویژگیهای خاک و پستی و بلندی با رشد گندم دیم در این استان وجود ندارد. پژوهش حاضر بهمنظور بررسی تاثیر ویژگیهای پستی و بلندی و خاک بر عملکرد گندم دیم در منطقه سیساب استان خراسان شمالی انجام شد. دادههای عملکرد گندم و نمونههای خاک سطحی از 100 پلات 1×1 متر در منطقهای به وسعت800 هکتار به گونهای جمعآوری شد که گوناگونی موقعیتهای شیب را دربرگیرد. سنگریزه، رس، کربنات کلسیم معادل، ماده آلی، pH، EC، نیتروژن کل، پتاسیم و فسفر قابل دسترس اندازهگیری شدند. مشتقات اولیه و ثانوی پستی و بلندی دربرگیرنده ارتفاع، شیب، جهت شیب، انحنای سطح، شاخص خیسی، انتقال رسوب و قدرت جریان با استفاده از مدل رقومی ارتفاع به ابعاد 30×30 متر محاسبه شدند. بین ویژگیهای خاک و پستی و بلندی با مولفههای عملکرد، مدلهای رگرسیونی چند متغیره برقرار و سپس به وسیله نقاط کمکی (20 نقطه از 100 نقطه)پیشبینی مدلهای بدست آمده اعتبارسنجی شد. ضرایب ماتریس همبستگی نشان دادند که ارتفاع و درصد کربنات کلسیم معادل، بیشترین میزان همبستگی را با مولفههای عملکرد گندم دارند. در میان فاکتورهای بررسی شده خاک در این مطالعه، درصد آهک و ماده آلی و از میان شاخصهای پستی و بلندی، ارتفاع، شیب و شاخص خیسی وارد مدلها گردیدند. بهدلیل وجود رابطههای غیرخطی و پیچیده، مدلهای رگرسیونی، فقط 43 درصد از تغییرات عملکرد کل و 40 درصد از تغییرات عملکرد دانه را توجیه کردند. نتایج این پژوهش نشان داد اگرچه سیساب در مرز اقلیمی خشک و نیمهخشک قرار دارد، ویژگیهای توپوگرافی بر ویژگیهای خاک و عملکرد گندم دیم موثر هستند.
کلمات کلیدی
, برآورد عملکرد, مشتقات مدل رقومی ارتفاع, گندم دیم@article{paperid:1029784,
author = {شعبانی, اسماء and حق نیا, غلامحسین and کریمی, علیرضا and ملک مسعود احمدی},
title = {تاثیر ویژگیهای پستی و بلندی و خاک بر عملکرد گندم دیم در منطقه سیساب، شمال شرق ایران},
journal = {آب و خاک},
year = {2012},
volume = {26},
number = {4},
month = {November},
issn = {2008-4757},
pages = {922--932},
numpages = {10},
keywords = {برآورد عملکرد، مشتقات مدل رقومی ارتفاع، گندم دیم},
}
%0 Journal Article
%T تاثیر ویژگیهای پستی و بلندی و خاک بر عملکرد گندم دیم در منطقه سیساب، شمال شرق ایران
%A شعبانی, اسماء
%A حق نیا, غلامحسین
%A کریمی, علیرضا
%A ملک مسعود احمدی
%J آب و خاک
%@ 2008-4757
%D 2012