تأثیر نیترات آمونیم (AMN) بر بازدارندگی بی کربنات سدیم (NaHCO3) مخزن سمپاش در کارایی علف کش های گلیفوسیت (Roundup®, 41% SL) و نیکوسولفورون (Cruse®, 4% SC) بر علف های هرز سوروف[Echinochloa crus-galli (L.) P. Beauv.] و گاوپنبه (Abutilon theophrasti Medicus.) به صورت آزمایش فاکتوریل 2×6×2 و در قالب طرح کاملا تصادفی با 6 تکرار (به انضمام 6 گلدان شاهد) برای هر علف هرز طی سال های 88-1387 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل مقادیر بی کربنات سدیم (Merck, Germany) در شش سطح (0، 100، 200، 300، 400 و 500 قسمت در میلیون در آب دیونیزه (w/v)) در ترکیب با مقادیر 0 یا 5/0 کیلوگرم در هکتار AMN (Merck, Germany) به عنوان تعدیل کننده قلیائیت آب بودند. ابتدا یک آزمایش د̕ز- پاسخ برای تخمین د̕زهای ED50 علف کش ها در گلخانه انجام شد. محلول علف کش ها به صورت پس رویشی در مرحله 3 تا 4 برگی علف های هرز با توجه به شاخص ED50 حاصل از آزمایش مقدماتی در حجم سمپاشی 250 لیتر در هکتار اعمال شدند. نتایج آزمایش، تأثیر معنی دار (01/0≥P) غلظت بی کربنات سدیم در مخزن علف کش ها را 4 هفته پس از کاربرد روی بقاء، ارتفاع بوته، سطح برگ و وزن خشک اندام هوایی (درصد شاهد) علف های هرز سوروف و گاوپنبه نشان داد، به طوری که بی کربنات سدیم روی گلیفوسیت بیش از نیکوسولفورون بازدارنده بود. افزودن AMN به مخزن سمپاش با کاهش اثرات قلیائیت آب، تأثیر علف کش ها را بهبود بخشید، ولی این افزایش کارایی علف کش ها بر علف های هرز سوروف و گاوپنبه نتیجه معکوسی ایجاد کرد. در مجموع، نتایج این آزمایش اهمیت نیترات آمونیم در غلبه بر اثرات بازدارندگی بی کربنات سدیم مخزن سمپاش روی کارایی علف کش های گلیفوسیت و نیکوسولفورون را مورد تأیید قرار دادند.

کلمات کلیدی