تومور ماست سل (Mast cell tumor) یکی از نئوپلازی های سلول های گرد (Round cells) بوده که معمولاً به صورت توده هایی منفرد و جلدی در سگ ها رخ می دهد. اما به ندرت این تومور در بافت بیضه گزارش شده است یک قلاده سگ نر 4 ساله به دلیل وجود توده ای در ناحیه بیضه به کلینیک دامپزشکی دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد ارجاع داده شد. توده مذکور بصورت توده ای کروی، غیرخونریزی دهنده و برجسته در ناحیه بیضه مشاهده گردید. هیچ اختلال و یافته بالینی دیگری در دام مشاهده نشد. با انجام آسپیراسیون (FNA) از توده فوق، چندین گسترش سیتولوژی تهیه و با رنگ گیمسا به مدت 20 دقیقه رنگ آمیزی گردید. بدنبال ارزیابی میکروسکوپی گسترش های فوق، جمعیت زیادی سلول که اغلب آنها سلول های گرد و مجزا بودند، مشاهده گردید. در این سلول ها تعداد متغیری از گرانول های سیتوپلاسمی بنفش رنگ و هسته هایی کروی، اغلب مرکزی یا کمی خارج از مرکز با الگوی کروماتین منتشر وجود داشت. در بسیاری از سلول ها هستک واضح و مشخصی دیده می شد. آنیزوستوز (تنوع در اندازه سلول ها) و آنیزوکاریوز (تنوع در اندازه هسته) ملایمی در سلول ها مشاهده گردید. از لحاظ مورفولوژی، این سلول های کروی نشان دهنده تومور ماست سل بودند که با توجه به پلئومورفیسم و گرانولاریتی سلول ها تومور مذکور از تمایز چندانی برخوردار نبود. تعداد زیادی گلبول قرمز و توتروفیل نیز در گسترش مشاهده گردید. همچنین تعدادی سلول مزانشیمی دوکی شکل و ستاره مانند در گسترش مشاهده شد که نشان دهنده پاسخ فیبروبلاستی به محتویات گرانول های ماست سل می باشند. در آزمایشات خون شناسی نتایج زیر بدست آمد: کم خونی ملایم نورموسیتیک نورموکرومیک، لوکوسیتوز، نوتروفیلی، لنفوپنی، مونوسیتوز و ترومبوسیتوز. در هنگام برخورد با توده ای انفرادی در بیضه سگ، بایستی تومور سلول های گرد (Round cells) از جمله تومور ماست سل را هم در تشخیص تفریقی لحاظ نمود.

کلمات کلیدی