در طي فراوري ميوه ها و سبزيجات برخورد و تصادم انها با همديگر و يا با سطوح داخلي ماشين الات فراوري از مسائل اجتناب ناپذير مي باشد. با افزايش روز افزون سرعت كامپيوتر، شبيه سازي عددي مكمل مناسبي براي روشهاي تجربي بوده و مي تواند اطلاعات جامعتري در كنار اطلاعات بدست امده ار مطالعـات تجربي فراهم نمـايد. در بين مدلهـاي عددي استفـاده از مدلهـاي متكي بر محيـطهـاي گســسته (Discrete Element Models, DEM) بدليل انطباق بيشتر با سيستمهاي فراوري محصولات كشاورزي مناسبتر مي باشند. يكي از عوامل مهم در دقت شبيه سازي مدلهاي DEM انطباق شكل المانهاي بكار رفته در مدل كامپيوتري عددي با شكل ذرات يا اجسام در سيستم حقيقي مي باشد. مطالعات انجام شده بكمك مدلهاي DEM در زمينه سيستمهاي حاوي مواد دانه اي تا كنون مدلهايي بوده اند كه المانهاي بكار رفته در انها كره و يا بيضي شكل بوده است. از انجائيكه شكل اكثر ميوه ها و سبزيجات غير كروي و نامنظم ميباشند مدلهاي حاوي اينگونه المانها نمي توانند بيان كننده رفتار انها بطور دقيق باشند. مقاله حاضر مدلي را ارائه مي كند كه المانهاي ان مي توانند كروي يا غير كروي باشند. در اين مدل شكل هر المان باتركيبي از گويهاي (كرات درسيستمهاي سه بعدي و دواير در دو بعدي) با اندازه هاي مختلف، با هم پوشاني دلخواه بين انها تعيين گرديده بطوريكه شكل نهايي انها بسيار نزديك به شكل واقعي ميوه يا محصول مورد نظر باشد. نتايج بدست امده از ارزيابي تئوري مدل نشان دهنده تنها 07/0 درصد خطا بوده كه اين امر دلالت بر صحت فرموله شدن مدل و الگوريتمهاي موجود دران مي باشد. همچنين نتايج ارزيابي تجربي مدل براي بررسي دقت پيش بيني رفتار يك سيستم فيزكي مشابه نشان مي دهد كه مدل توانسته است با دقت 82 درصد رفتار سيستم را پيش بيني نمايد . اين ميزان خطا مي تواند به ميزان دقت در اندازه گيري خصوصيات فيزيكي و مكانيكي مورد نياز سيستم ربط داده شود. به منظور نشان دادن توانائي مدل در شبيه سازي انتقال و فراوري محصولات كشاورزي نمونه هائي از كاربرد مدل در اين زمينه ارائه گرديده است. نتايج اين شبيه سازي ها بصورت نمودارهاي تغييرات نيروهاي عموديي وارد بر جسم كه باعث له شدگي انها و نيروهاي مماسي كه منشاء خراشيدگي هستند ارائه گرديد. علاوه بر اين تصاوير ارائه شده در اين مقاله كه برگرفته شده از انيميشن هاي حاصل از نتايج مدل مي باشد بيان كننده توانايي مدل در شبيه سازي فرايندهاي مختلف محصولات كشاورزي مي باشند.

Keywords