استفاده گسترده از داروهای گیاهی و تجارت رو به تزاید گیاهان دارویی باعث شده است که توجه به کشت و تولید این گیاهان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد[1]. علیرغم این رویکرد جهانی، در الگوی کشت بسیاری از مناطق کشور گیاهان داوریی جایگاهی ندارند. استان خراسان شمالی از جمله این مناطق است که با وجود برخورداری از پتانسیل‌های بالقوه فراوان، سطح زیر کشت گیاهان دارویی استان بسیار ناچیز است. در این راستا این تحقیق با هدف شناسایی و اولویت‌بندی عوامل موثر بر توسعه کشت گیاهان دارویی در استان خراسان شمالی با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به انجام رسید. روش AHP از مهم‌ترین ابزارهای تصمیم‌گیری چندمعیاره است[2، 3]. پس از مطالعات اولیه و مصاحبه با متخصصان مرتبط، عوامل موثر به 4 معیار اصلی و 19 زیرمعیار تقسیم گردید. به کمک پرسشنامه مقایسات زوجی نظرات کارشناسان وخبرگان ذیربط استانی نسبت به ارجحیت و اولویت معیارها و زیرمعیارها ارزیابی شد. داده های حاصله از پرسشنامه‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم افزار Expert Choice مورد آنالیز قرار گرفت. نتایج نشان داد که از بین عوامل چهارگانه موثر بر توسعه کشت، بیشترین تاثیر را معیار اقتصادی با ضریب اهمیت 406/0 داراست.سیاست‌های حمایتی، خدمات ترویجی- آموزشی و عوامل فرهنگی- اجتماعی اولویت‌های بعدی را شامل شدند. عامل اطمینان کشاورز نسبت به فروش گیاهان دارویی با ضریب اولویت 327/0 حداکثر اهمیت را در بین عوامل اقتصادی، آگاهی کشاورزان از مزیت نسبی کشت گیاهان دارویی با ضریب اولویت 391/0 حداکثر اهمیت را در بین عوامل فرهنگی-اجتماعی، ایجاد مزارع آزمایشی از گیاهان دارویی با ضریب اولویت 388/0 حداکثر اهمیت را در بین عوامل ترویجی-آموزشی و عامل راه‌اندازی صنایع تبدیلی مرتبط با گیاهان دارویی در استان با ضریب اولویت 244/0 حداکثر اهمیت را در بین سیاست‌های حمایتی دارا بودند.

کلمات کلیدی