یکی از ویژگی های بنیادین هر قانون اساسی وجود اصلی است درباره مرزهای سرزمینی دولت / کشور که حدود و ثغور آن را مشخص می گرداند، ضمن آن که به نحوی مؤکد، شیوه دفاع از آن را نیز بر می شمارد . قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران دستامد انقلاب اسلامی است . به همین جهت هم متکی بر نگاه به درون بوده و هم اتکایی بر نگاه به بیرون داشته است . قانون اساسی کنونی هم اشارتی به مرز جغرافیایی نموده و هم از در نور دیدن مرزهای سیاسی به وسیله مقومات و مقولات ایدئولوژیک سخن به میان آورده است . نگاه تلفیق گرایانه قانون اساسی جمهوری اسلامی که هم مفهوم مرز سیاسی و جغرافیایی را در خود نهاده و هم نگاه فرامرزی، جهان وطنانه و امت نگرانه را در متن خود گنجانده است ، از یک سو، برآمده از ویژگی های خاص انقلاب اسلامی و خصوصیات عام انقلابها تلقی می شود؛ و از دیگر سو،نه تنها به متن قانون اساسی خصلتی متعامل نبخشیده بلکه آن را در وادی خصوصیت متعارض و پارادوکسیکال انداخته است . اکنون مفهوم مرز و امنیت مرزی در ایران از سه زاویه منافع ملی، اهمیت ژئوپولیتیک و مسائل قومی / امنیتی قابل بررسی است .

کلمات کلیدی