آرتور چستر میلسپوی آمریکایی به دلیل مأموریت مستشاری خود در ایران- یکی به سال 1301 ه.ش. و دیگری به سال 1321ه.ش. - و انجام اصلاحات در امور مالیه و دارایی ایران، شهرت و جایگاهی ویژه در تاریخ سیاسی معاصر یافته است . ایرانیان به دلیل پیشینه تجربی سلطه گری روسیه و انگلستان، هر گاه که می توانستند فارغ از تحمیل ها و اجبارهای استعمارگرانه تصمیم بگیرند در هنگامه های بهره گیری و به کارگیری نیروهای متخصص ترجیح می دادند از کشورهایی مستشار استخدام کنند که آن کشور از یک سو، پیشینه استعمارگرانه و از دیگر سو علقه های استثمارگرایانه نسبت به ایران نداشته باشد . بنابراین کشورهایی همچون آمریکا، فرانسه، آلمان، اتریش و ایتالیا همیشه این بخت و اقبال را می یافتند که در کشورهای افسانه ای مشرق زمین مستشارانی داشته باشند . نگارنده مایل است با تکیه کامل بر دو کتاب وی- مأموریت آمریکایی ها در ایران، وآمریکایی ها درایران - موضوع را از منظری دیگر پی جویی کند . در پیوند نابرابرانه کشورهای قدرتمند استعمارگر وکشورهای ضعیف استعمار شونده ، کشور قوی به دلیل دردآور ”نگاه کارکردی“ کشور ضعیف را از منظر” نگاه کارپذیری “ می نگرد و ساحت تحلیل را مبتنی بر پیوند «سوژه» و «ابژه» می کند. در این پیوند کنشگر به خود اجازه می دهد نحوه شناسایی اش را از ” دیگری “ یا کنش پذیر بر معیارهای خود مبتنی کند وجایی برای بازنمون مستقلانه دیگری نمی گذارد . هنگامی که از فاعل و موضوع شناسایی سخن بمیان آید به نظر می رسد نخستین گام نقد ایران پژوهی غربیان برداشته شده است.

کلمات کلیدی