پرورش مرغ و خروس از گذشته های دور در کشورمان رایج بوده است. پرورش طیور بومی و بطور کلی ماکیان بدلیل عدم نیاز به خوراک مخصوص ، قابلیت نگهداری در مناطق روستایی، اشتغال زایی و .... همواره با استقبال زیادی همراه بوده است. پرورش این پرندگان در شرایط محیطی آزاد و با روشهای سنتی سبب بروز طیف وسیعی از آلودگیهای انگلی می شود که ممکن است سبب ایجاد ضررهای اقتصادی گردد. با توجه به اهمیت طیور بومی در معیشت و اقتصاد خانواده های روستایی، پرداختن به عوامل بیماریزای آن از جمله عوامل انگلی ضرورت می یابد. طی این بررسی در مدت 7 ماه (بهمن 88 تا مرداد 89) بطور تصادفی 45 قطعه از ماکیان شهرستان نجف آباد از لحاظ آلودگی به انگلهای خارجی مورد بررسی قرار گرفتند. بدین منظور سطح بدن ، پوست و پرها بطور کامل بررسی شدند. همچنین ساق پا و اطراف منقار با اسکالپل تراشیده شد و نمونه تهیه شده در پتاس 5% هضم و از نظر وجود مایت مورد بررسی قرار گرفت. به منظور شناسایی انگلها ابتدا به صورت جداگانه از تک تک نمونه ها لام تهیه شده و با استفاده از میکروسکوپ نوری و کلیدهای تشخیص معتبر، گونه های انگل تشخیص داده شد. در مجموع 75/6%(34 نمونه) دارای آلودگی و 24/4% (11 نمونه) فاقد آلودگی به انگلهای خارجی بودند. از موارد آلوده فقط شپش جدا شد. آلودگی به مناکانتوس استرامینئوس 73/5% و منوپون گالینه 64/7% برآورد شد. ماکیانی که به صورت سنتی پرورش داده می شوند به علت عدم نظارت مناسب بر خوراک و جایگاهشان و نیز تماس با با زمین همواره در معرض آلودگیهای انگلی هستند. در این مطالعه مشابه سایر مطالعات قبلی شپش ها بیشترین انگلهای جدا شده بودند. در برخی از موارد علائم بالینی ناشی از درگیری با این انگل گزارش شده است. با وجود آنکه آلودگی به انگلهای خارجی ماکیان بومی در ایران زیاد می باشد، مطالعات انجام گرفته در این خصوص کافی نبوده و احتیاج به مطالعات بیشتری در این زمینه می باشد.

کلمات کلیدی