بمنظور بررسی اثر سطوح مختلف کود نیتروژن و انواع بستر کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی سیر (Alluim sativum L.) آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت جام در سال زراعی 89-1388 بصورت کرت های خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. کود نیتروژن در سه سطح (صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار) و هفت بستر کاشت (شامل 20 و 40 تن کود حیوانی پوسیده در هکتار، 20 و 30 تن شن در هکتار و پنج و 10 تن کلش گندم در هکتار و شاهد) به ترتیب بعنوان فاکتور اصلی و فرعی مد نظر قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه شامل وزن خشک برگ، تعداد حبه، عملکرد اقتصادی، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت سیر بودند. نتایج نشان داد که اثرات ساده کود نیتروژن و بسترهای کاشت بر وزن خشک برگ، تعداد حبه، عملکرد اقتصادی و بیولوژیکی و شاخص برداشت سیر معنی دار (05/0p≤) بود، بطوریکه مصرف 50 و 100 کیلوگرم نیتروژن به ترتیب باعث بهبود 15 و 20 درصدی عملکرد اقتصادی سیر در مقایسه با شاهد شد. همچنین بالاترین عملکرد اقتصادی سیر به ترتیب با 4/1085 و 5/723 گرم در متر مربع برای بستر کاشت 40 تن کود دامی در هکتار و شاهد مشاهده شد. اثر متقابل سطوح نیتروژن و بسترهای مختلف کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سیر معنی دار نبود. با توجه به وجود رابطه مثبت بین وزن برگ و تعداد حبه با عملکرد اقتصادی و بیولوژیکی سیر به نظر می رسد که بکار گیری عملیات زراعی که خصوصیات رویشی و تعداد حبه را بهبود دهد در نهایت افزایش عملکرد اقتصادی سیر را به دنبال دارد.

کلمات کلیدی