در این مقاله تغییرات نوع برش و تش دیرینه در بخشی از پهنه ی گسلی زندان (میناب) واقع در شمال شرق هرمزگان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. پهنه ی گسلی زندان به عنوان یکی از مهم ترین پهنه های گسلی ایران با سازوکار فشارشی راستگرد شناخته شده است، اما نکته ای که باید به آن توجه نمود این است که برداشت های صورت گرفته در منطقه، علاوه بر مؤلفه ی برشی راستگرد، در برخی موارد مؤلفه ی برشی چپگرد را نیز نشان می دهد. از جمله ی این برداشت ها می توان به ساختارهایی از قبیل خطوط لغزش، بودین های شکلاتی، بودین های دومینو، فابریک C-S و مطالعات مقاطع میکروسکوپی تهیه شده از میلونیت های رخنمون یافته در منطقه اشاره نمود. وجود بودین های شکلاتی که در شرایط تغییر جهت کشش شکل می گیرند، هم چنین تعیین جهت تنش دیرین به روش برگشتی توسط برنامه های رایانه ای مربوطه برای صفحات گسلی_ که به دو گروه گسل، دارای مؤلفه ی برشی راستگرد و دارای مؤلفه ی برشی چپگرد تقسیم شده اند_ حاکی از تغییر جهت در بردارهای تنش، در طی زمان، در منطقه است. به طوری که در شرایط برش راستگرد، راستای تنش بیشینه (1σ) NE-SW، راستای تنش کمینه (3σ) NW-SE و راستای پهنه ی برشی به طور تقریبی NNW-SSE است، که این موارد با راستای تنش های وارده حاصل از حرکت مورب صفحه ی عربستان به سمت ایران هم خوانی دارد؛ این در حالی است که بررسی شواهد مربوط به برش چپگرد حاکی از آن است که راستای تنش بیشینه (1σ) NW-SE و راستای تنش کمینه (3σ) NE-SW است. با توجه به این نکته که بررسی های میکروسکوپی بر روی میلونیت های منطقه –که به مراتب قدیمی تر از آبراهه های جوان مشاهده شده با جابه جایی افقی راستگرد هستند- مؤید حرکت برشی چپگرد است، پس می توان این گونه اظهار نظر نمود که حرکت برشی چپگرد قبل از مؤلفه ی برشی راستگرد که در زمان حال حاکم است وجود داشته است.

کلمات کلیدی