داستان اصحاب کهف از مشهورترین داستانهای قرآن است که همه یا دست کم بخشی از آن مورد استفادة اغلب شعرا و نویسندگان قرار گرفته است. به سخن دیگر رد پای این داستان و شخصیت‌های اصلی آن در اغلب متون نظم و نثر گذشته به چشم می‌خورد. ساختار داستان اصحاب کهف به گونه‌ای است که امکان نگریستن از زوایای مختلف را فراهم می‌سازد و به نویسنده یا شاعر اجازه می‌دهد تا به مقتضای نوشته یا نظم خود و بنا به مقصود و مفهومی که در پی انتقال آن می‌باشد، برداشتهای گوناگونی از داستان ارائه دهد و یا برحسب ضرورت، بخشی یا برشی از داستان را به عنوان شاهد گفتة خود یا مثال آن بیان کند. همچنین می‌تواند از نمادها و رمزهای مستتر در آن بهره گیرد و آن را به خدمت «زبان اشاره» که ویژگی اصی متون عرفانی است، درآورد. در این مقاله، استفادة مولوی از عناصر داستان اصحاب کهف را که در مثنوی معنوی او بروز پیدا کرده است، می‌کاویم و چگونگی بهره‌گیری او را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

کلمات کلیدی